Brahmabindu Upanishad / Amrita-bindu Upanishad

Het ultieme medicijn: Zijn wat je werkelijk bent


Ze zeggen dat het denken tweevoudig is,
ofwel zuiver, ofwel onzuiver;
onzuiver wanneer het gehecht is aan verlangens,
zuiver wanneer het vrij is van verlangens.

Het denken is derhalve de oorzaak
van onze gevangenschap of bevrijding;
van gevangenschap wanneer het gehecht is aan objecten,
van bevrijding wanneer het daar vrij van is.

Omdat een objectloze geest
voorwaarde is voor bevrijding,
moet men er naar streven
om de geest leeg te maken.

Degene die de geest opsluit in het hart
is vrij van gehechtheid aan de zintuiglijke wereld
en degene die bevrijd is van de geest
gaat op in het hoogste.

Houd de geest zo lang onder controle
totdat ze opgegaan is in het hart.
Dit is kennis, dit is bevrijding,
de rest is nutteloze boekenwijsheid.

Noch denkend, noch niet denkend,
denkend en niet denkend tegelijk,
bereikt men Brahman,
vrij van elke gehechtheid.

Beginnend met de mantra OM
mediteert men vervolgens zonder woorden over het hoogste,
omdat door woordloze meditatie
niet niet-zijn, maar het werkelijke zijn wordt bereikt.

En dat is Brahman, het ondeelbare,
het onveranderlijke, de zuivere waarheid.
Wanneer men weet dat men Brahman is,
dan bereikt men Brahman.

Het onveranderlijke, het eindeloze,
dat wat geen oorzaak heeft en onvergelijkelijk is,
dat wat geen grenzen heeft en geen begin,
dat wordt gekend als de hoogste gelukzaligheid.

Er is geen ontstaan en geen vergaan,
er is niemand in gevangenschap en niemand op zoek naar bevrijding,
er is geen zelfrealisatie en geen verlangen naar zelfrealisatie,
dat is de ultieme werkelijkheid.

Weet dat Atman één is
en waken, dromen en diepe slaap
van je afwerpend,
zul je nooit meer herboren worden.

Er is slechts één enkelvoudig zelf,
dat in alles en iedereen huist.
Het is enkelvoudig, maar het lijkt meervoudig,
zoals de reflecties van de maan in een vijver.

Denk ook aan de ruimte ingesloten door een pot:
wanneer de pot in duizend stukken breekt,
breekt enkel de pot, niet de ruimte.
Het leven is net als de pot.

Alle vormen zijn net als de pot:
onophoudelijk gaan ze aan diggelen
en wanneer ze heengegaan zijn, zijn ze onbewust.
Toch is er een voortdurend bewustzijn.

Iemand die de illusie der wereld niet doorziet
zit opgesloten in de lotus van het hart,
maar wanneer de duisternis oplost
wordt overal slechts eenheid gezien.

Brahman is de lettergreep OM,
maar wat overblijft nadat die klank is weggestorven
is het eeuwige waarover de wijzen mediteren,
degenen die op zoek zijn naar rust voor hun ziel.

Twee soorten kennis zijn dus noodzakelijk:
kennis van Brahman als OM en de hoogste kennis.
Iemand die ervaring heeft met Brahman als OM
bereikt ook het hoogste Brahman.

Degenen die in boeken zoeken
naar ware kennis en inzicht,
laten alle boekenwijsheid achter zich
als kaf wanneer men naar graankorrels zoekt.

Koeien zijn er in vele tinten,
maar melk heeft slechts één kleur.
Zelfkennis is als melk,
de gemanifesteerde wereld is als de koeien.

Zoals boter verborgen zit in melk,
zo woont er ware kennis in al wat leeft.
Met de geest als karnstok
moet iedereen die in zichzelf naar boven halen.

Steunend op steeds dieper inzicht
kan men, net zoals vuur door wrijving ontstaat,
die ongedeelde en onbevlekte stilte deelachtig worden
waarvan men zegt: “Ik ben Brahman”.

Datgene wat de verblijfplaats is van alle dingen
en datgene waarvoor alle dingen de verblijfplaats zijn,
datgene wat alles liefdevol omvat,
Dat ben ik, ja, Dat ben ik.


Dit is een vertaling van de Brahmabindu Upanishad,  een van de Yoga Upanishads opgenomen in Sixty Upanisads of the Veda, volume II, van Paul Deussen, uitgegeven door Motilal Banarsidass Publishers in Delhi.

(J.C.)

De tekst die in de Deussen-editie ‘Brahma-bindu’ wordt genoemd is No. 20 in de klassieke nummering van de Muktika Upanishad en wordt daar en bij de meeste vertalingen Amrita-bindu Upanishad genoemd.  Wat Deussen de Amrita-bindu Upanishad noemt, heet elders Amrita-nada. Met dank aan Philip Renard voor deze verheldering.