2011/09 Kun je je bewust zijn van je onbeperkte bewust-zijn?

 
Jaargang 12 nr. 14 (14 september 2011)

 
 beweging en stilte
het leven en het absolute
alles en niets
 
(Hokusai: De grote golf van Kanagawa)

Vraag:
Hoe zit het met het gedetermineerd zijn?
 
Douwe:
Voor zover je vastzit in een beperkt patroon, is er een vaste toekomst.
Voor zover je vrij bent van identificatie met bepaalde patronen, ben je vrij.
 
(Vreemd dat waarheden zo groot als koeien zo moeilijk begrepen worden.)
 

Tekst

Bewustwording van je bewust-zijn
Uit een gesprek met Douwe Tiemersma op Schiermonnikoog, avond 13 juni 2010
 
 
Steeds weer opnieuw: ga na hoe het zit met jezelf. Kun je bewust blijven van je eigen zelfzijn, je eigen structuur, je eigen kwaliteiten? Waar zit je? Op welke wijze ben je er? Welke structuur heeft je zelfruimte?
Steeds heb je te maken met je zelfzijn zowel in het aspect van zijn, als van bewustzijn, zolang als je er bent. Er is een zelfzijn dat samenvalt met het zijn van al die verschijnselen van lichaam, geest en wereld, maar je bent ook bewustzijn en daarin ben je altijd ook iets ruimer. In de bewustwording van je eigen zelfzijn ervaar je dus deze twee kanten. Aan de ene kant ben je dat lichaam en die geest. Je bent dat bestaan en je ervaart het van binnenuit. In je bewustzijn ben je ruimer dan dat bestaan. Je bent meer dan je lichaam, meer dan je geest, zodat je er een kijk op hebt van buiten af. Natuurlijk dat gaat zich verder ontwikkelen.
 
Maar dat is toch vreemd, Douwe, want je kunt toch alleen maar bewust zijn van wat er is? Het bewustzijn kan toch in dat kader niet ruimer zijn, want dan zou er iets ruimers zijn, waarvan je bewust was en dat is er niet.
 
Het veld van bewustzijn kan ruimer worden, zolang het zelfzijn nog een zekere beperking kent. Principieel is het bewust-zijn oneindig. Om de realisatie daarvan volledig en stabiel te laten worden zul je het bewustzijn van je bewust-zijn een langere tijd moeten aanhouden.
Je begint met het bewust worden van jezelf in de vorm van je lichaam in de ruimte. Hoe zit het met je eigen zelfzijn?  Van binnenuit ervaar je dat lichaam, van binnenuit ervaar je je bestaanswereld. In je bewustzijn heb je er ook een iets ruimere kijk op, een meer externe blik, zodat het duidelijk wordt dat je niet samenvalt met dat zijn. Die twee kanten zullen er alle twee moeten blijven, totdat alles samen gaat vallen. Maar daarbij zul je heel helder moeten blijven. Wanneer het plaatsvindt, dan is het de vraag of het een blijvende doorbraak is. Kijk maar eens naar de diepe slaap waarin het samenvallen altijd al plaatsvindt. Je zult intern bewust moeten zijn van de beperkingen die er in het zijn van je aanwezig zijn. Je zult de specifieke identificaties met lichaam en geest, en met alles wat van belang is in je wereld moeten terughalen. Die hele specificiteit van je eigen zijn met zijn beperkingen, die zal bewust moeten wegvallen. Een belangrijke weg is om die investeringen van jezelf in dit en dat terug te trekken vanuit een ruimer standpunt van bewustzijn. Daar stel je vast dat je niet dat lichaam bent en niet die geest. Dat afstand nemen in je bewustzijn is een terugkeren naar jezelf. En die beweging, zo hebben we gezien, zal verder doorgezet moeten worden, steeds verder, verder, verder, verder, tot in het precieze centrum van je zelfzijn. Dus steeds preciezer en steeds verder ook in de subtiele wereld. Nog verder terug, nog verder terug, totdat ineens er een totale openheid blijkt te zijn.
Zolang  er nog een verdere terugkeer mogelijk is, zal diezelfde helderheid en beweging moeten aanblijven. Als je te snel stopt, blijf je in een specifieke conditie zitten die je eigen zelfzijn lijkt te beperken. Juist omdat het op steeds subtieler niveau speelt, zul je ontzettend helder moeten zijn om het proces van vrijwording, het loslaten van die beperkingen, door te laten gaan. Dat gaat verder dan je getuigebewustzijn en verder dan je oneindige ik-ben.
Kijk, voor zover je in de wereld aanwezig bent en je naar dingen kijkt en naar dingen luistert,  heb je in je rug allerlei patronen zitten die horen bij je eigen subjectiviteit van het zien en horen. Je ziet allerlei dingen, ze komen op je af, maar voordat het bewuste beelden worden, voordat het de dingen zijn die je herkent, vindt er automatisch en onbewust die patroonvorming plaats. Gedeeltelijk is het een conceptvorming: dit is dit en dat is dat. Die patroonvorming vindt dus plaats in je rug. Je kijkt naar buiten, maar in dat naar buiten kijken heb je dus al die hele patroonvorming meegenomen. Je bent dus het subject van het zien, subject van het kennen, subject van het  horen, maar in die subjectiviteit zitten al die patronen van vormgeving, ook van beoordeling. Om die patronen los te kunnen laten is het dus nodig dat je enige afstand neemt, zodat je meer ziet wat er aan de hand is. Wanneer je heel primair in de wereld leeft, verloopt alles op een directe wijze, maar alles wordt wel bepaald door de aanwezige kennis en patronen, compleet met je hele verleden, je ideeën, enzovoort. Dan leef je primair in de wereld, je reageert overal direct op, zelfs als je iets beoordeelt en je zegt ‘natuurlijk is het zo; je moet dit doen; nu moet ik dit doen.’ Zo heb je je gedrag. Degenen die zichzelf een beetje kennen, hebben dus al een beetje zo`n terugtrekking gehad, zodat ze zich meer bewust zijn van de eigen vooroordelen, de eigen kernpatronen. Dan pas kun je ze relativeren.
Als je voor een klas staat, heb je een bepaalde houding, een bepaalde manier van praten, een manier van omgaan met de klas. Wanneer er dan een video wordt opgenomen, sta je verbaast te kijken -  ‘o, ben ik dat? Doe ik zo? Gewoon te gek.’ Dan krijg je ineens een ruimere blik, een reflexieve blik op jezelf waardoor je meer bewust wordt van jezelf. Ben je dan dat lichaam met dat gedrag, die bewegingen? Ja, dat ben je ook, maar je hebt er ook een externe blik op. Dat betekent dat je er niet mee samen valt. Dat is natuurlijk altijd de basis waarop iets kan veranderen. Dat is ook de basis waarop je eigen zijn-bewustzijn veel ruimer worden, omdat allerlei beperkingen gaan verdwijnen. Kun je je op dat nieuwe niveau bewust worden?  Hoe ver kan dat doorgaan?
De meeste filosofen van de 20ste eeuw hebben benadrukt dat de mens in zijn bewustzijn nooit samenvalt met zich zelf. Daarom is hij altijd ontevreden, accepteert hij niet zijn eindigheid, enzovoort. Ja, dat is ook zo. Alleen de verdergaande mogelijkheden van het eigen bewust-zijn, worden niet gezien. Als dat proces doorgaat van steeds meer terugkeren, steeds meer ervaren hoe het zit met die patroonvorming, op steeds dieper niveau, dan is er ook de ervaring dat er voor het zelfzijn een steeds grotere ontspanning en ruimte komt en dat je zijn en bewustzijn gaan samenvallen. Door het terugkeren vanuit het beperkte perspectief en het loslaten van de verstrooidheid van je zelfzijn in de dingen, hervindt het zelfzijn zich in zijn oorspronkelijkheid waarin geen dualiteit meer zit van zijn en bewustzijn. Terugtrekking betekent dus een bewuster worden, meer zien. Het betekent ook meer zijn: dat er een oneindige compleetheid komt van het zelfzijn vanuit die verstrooiing en die compleetheid is eenheid met allen en alles. Dat is sat-chit-ananda.
 
 

 
Mededelingen

De activiteiten van Douwe hebben natuurlijk het voorbehoud dat de gezondheid goed blijft. Het herstel is nog niet volledig.
 
Er is veel belangstelling en waardering voor het nieuwe boek ‘Chakrayoga’. Zie een interview hierover in Koorddanser: “Compliment voor het boek, compact, praktisch, to the point, hamerslagen…” D.: “Dat is yoga. Als je de oefeningen doet, ga je iets belangrijks over jezelf ervaren. Dat gaat niet door er alleen over te lezen, maar door het ook te dóen.” Zie: Interview in 'Koorddanser'.
 
Op 25 september is er een Stiltedag v.a. 10.00 uur o.l.v. Anke. Aanmelden is niet nodig.
Zondagmiddag 9 oktober is er een satsang in Groningen.
 
Voor 2012 zijn de volgende retraiteweken op Schiermonnikoog gepland: 3 - 10 februari, 1-8 juni en 31 aug. - 7 september – zie Weken.
 
Project Jongeren: Het boek 'Onbeperkt ontspannen voor jongeren'  van Pia de Blok verschijnt 15 september bij Uitgeverij De Toorts. Het is een prachtig boek geworden met 140 oefeningen, gericht op het herkennen van non-dualiteit in de ontspanning – zie: Activiteiten.
 

 
Kalender

In Gent, Brugge, Leuven en Noordwolde (Groningen) zijn regelmatig bijeenkomsten zonder Douwe van mensen die zich betrokken voelen bij zijn benadering.
Zie voor informatie:
W: Vlaanderen-Brugge, E: advaitagroepbrugge, T 0486 97 65 69
W: Vlaanderen-Leuven, E: advaitagroepleuven, T: 016-40 03 77
W: Vlaanderen-Gent, E:  advaitagroepgent, T: 0746 89 65 04
W:  Groningen, E: advaitagroepgroningen, T: 050-301 50 69