2015/07 Non-dualiteit van de ervaring

Jaargang 16 nr. 8 (31 juli 2015)

Tekst Satsang

Uit een inleiding en Advaitagesprek met Douwe Tiemersma, Gouda 14 mei 2008
 
Non-dualiteit van de ervaring
 
Ja, we hebben het hier steeds over het herkennen van non-dualiteit. Het is duidelijk: je zult in de praktijk heel helder moeten herkennen dat non-dualiteit de werkelijkheid is, wil de tweeheid en het ermee verbonden lijden oplossen. Heel duidelijk zul je dit ervaringsmatig moeten vaststellen.
 
In het gevoel is dit het gemakkelijkst. Je kunt je bewust worden van je tastgevoel. Stel je voor dat de wind waait en dat je die wind op je huid ervaart. Welke werkelijkheid is dat? Wat ervaar je nu werkelijk? Er is een gevoel waarbij je niet meer apart de huid ervaart en de wind ervaart. In de ervaring is er één verschijnsel. Je kunt er verder over denken dat het twee kanten heeft, je huid en de wind, maar wat je ervaart is één verschijnsel. Je ervaart niet je huid apart en de wind apart. Ze zijn helemaal samen gekomen. Het is één gevoelsmatig verschijnsel. Noem het maar huid-wind. Ervaar je dat gevoel huid-wind in de ruimte? Zie je dat het lichamelijke van jezelf en wat zogenaamd van buiten komt helemaal samen zijn? De wind die waait. Als huid-wind ga je helemaal mee tot in de oneindige verte. Je moet gewelddadig ingrijpen om die twee weer uit elkaar te halen. In de gevoelsmatige ervaring gaat het alleen maar om dat ene. Dat gevoel huid-wind. De wind is niet zonder huid, de huid is niet zonder wind. Het is één verschijnsel.
 
Dat is ook zo met de smaak, als je met dit mooie weer een ijsje eet en je dit ijs proeft. Hoe zit het dan? ‘O, wat een heerlijke smaak - aardbeien, bananen, ...’ Hoe zit het daar? Hoe zit het met jezelf wat betreft die smaakervaring en datgene wat je proeft? Dat is toch ook één? Ik las laatst een stukje uit een boeddhistische tekst over het idee van ‘één smaak’. De interpretatie was dat je dan alles ervaart op dezelfde wijze. Er is geen voorkeur, er is geen afkeur. Waar we het in de advaitabenadering over hebben is een diepere betekenis.  In die ene smaak zijn niet alleen de scheidingen verdwenen die je maakt tussen de ervaren objecten, maar ook tussen jezelf, je ervaren en de objecten.. Dan is er niet een apart ‘ik proef’ en ‘dat wat ik proef’. Beide zijn bij elkaar gekomen. Er is één verschijnsel van smaak. Daarom heeft ook die situatie waarin je die ene smaak of dat ene gevoel duidelijk vaststelt, de neiging om universeel te worden. Waarom? Omdat er geen afscheidingen meer zijn. Je proeft iets, een aardbeien-ijsje. Als je heerlijk geniet van de smaak, ga je er gemakkelijk in op. Dan is er alléén maar ‘één smaak’ en die is universeel. Er is niets anders. Je pakt het ijsje en er is nog afstand; je brengt het naar je toe, geniet ervan en er is een samenvallen van jezelf en het ijsje. Je proeft een aardbeienijsje en weg ben je, weg is het ijsje: één smaak. Wat is de werkelijkheid? Je kunt er niets meer over zeggen, behalve dat jezelf en het ijsje één zijn. Dus zo herken je op het zintuiglijke vlak de non-dualiteit duidelijk: zo zit het.
 
In het horen verdwijnt ook de scheiding. Je hoort mooie muziek en je gaat erin mee: de scheiding is verdwenen. In het meegaan ontwikkelt ‘ik hoor/ben de muziek’ zich ruimtelijk en ontstaat er het letterlijk-oneindige zijnsgenieten. (Er is het geluid van een brandweerauto). Je hoort het geluid van de sirene en je kunt niet zeggen of dat ergens buiten is, of dat dat in je eigen sfeer aanwezig is. Er is een non-dualiteit.
 
Het zien is sterk dualistisch, want het zien stelt op afstand iets vast. Doordat wij in het Westen heel duidelijk visueel zijn ingesteld, is in ons idee alles op afstand aanwezig. De tweeheid heerst. Maar er is ook een ander zien, een gevoelsmatig zien waarin afstand niet aanwezig is. Als je ziet vanuit je hart merk je dat je in het zien bij en in de dingen bent. Je ziet het licht van de zon en je laat het licht in je komen. Elke afstand is weg. Zon en zelf zijn niet meer apart. Vanuit je hart zie je dan dat zelf-licht overal. Je ziet iemand anders vanuit je hart. De afstand valt weg en direct kun je vaststellen: er is geen tweeheid met die ander maar een non-dualiteit. Je zou gewelddadig moeten optreden om de ander op een afstand te houden. Je moet je inspannen om de afstand in de gaten houden en te laten voortbestaan: ik ben hier en de ander is daar. Als er een beetje ontspanning komt, zak je vanzelf naar beneden. Je gaat weer gevoelsmatig zien vanuit je hart en ziet dan de scheiding verdwijnen. In de ontspanning verdwijnt die automatisch.
 
Afstand houden, dat is spanning. Ga nog eens kijken wat er gebeurt wanneer je die afstand in stand houdt. Dan is er een notie van jezelf, los van wat je ziet, los van de anderen die je ziet. De wereld, de anderen, die worden op een afstand gehouden. Wat er verschijnt, wat je ziet, mag niet te dicht bij je komen, niet in je territorium komen. In die zin maak je een muur. In die zin maak je je hard. In de energie van het afstandelijke zien zit de energie om dat andere op een afstand te houden. ‘Ik’ zie ‘jou’ daar. Zie je de spanning van het afstand houden bij elke objectivering? Dat geldt ook voor allerlei mogelijke gebeurtenissen in de toekomst waar mensen angst voor hebben: ze moeten op een afstand blijven, alle minder mooie mogelijkheden. Ga kijken op het energetische vlak. Dan zie je dat je bij je kijken meteen in die kracht zit om alles, vooral de dingen die niet zo mooi zijn, van je weg te houden. Ontspanning betekent dus acceptatie, een zo volledige acceptatie dat alles dichterbij mag komen, dat alles zo dichtbij mag komen dat het gaat samenvallen met jezelf. Dat geldt ook het lijden dat je ziet. Dan is er dus meer dan medelijden, zelfs meer dan compassie dat nog steeds een afstand kent. Nee, het andere en de ander mag zo dichtbij komen dat je er zelf mee gaat samenvallen. Dat is het punt van non-dualiteit. Er is geen scheiding meer tussen zelf-zijn en anders-zijn, de ander zijn.
 
Dat gevoelsmatige zien vanuit je hart, het gevoelsmatige ervaren, is dus een heel gevoelsmatig bewust-zijn. Daarin zijn geen grenzen. Direct kun je vaststellen: het is universeel bewust-zijn. Daarom is er meteen ook het universele vreugde-zijn. In het open laten zit dat universeel bewust-vreugde-zijn er direct in. Als je niets tegenhoudt en er een diepe ontspanning is, is er direct de heel bewust herkenning van non-dualiteit als de werkelijkheid. Dus dat is niet alleen maar een gevoel. Het is niet alleen maar psychologisch, want je ziet dat het gaat om dat ene zijn-bewust-zijn. Dus daarin gaan die twee kanten samen: het bewust-zijn en dat directe zijn zonder afstand. Dat is iets waar heel veel mensen moeite mee hebben, omdat in het zien en horen, in het bewust worden, vrijwel altijd een afstand wordt geconstrueerd. Hoe is de non-dualiteit daarin nu ooit mogelijk? Dat is dus heel simpel: er is een intern gevoelsmatig bewust-zijn, niet alleen in het voelen, maar ook in het gevoelsmatige zien. In dat bewust-zijn verschijnen en verdwijnen de verschijnselen dus zonder afstand. Ze kunnen komen, ze kunnen wegblijven. Dus bij dat interne bewust-zijn, is er geen afhankelijkheid van verschijnselen. Als ze komen is er non-dualiteit van het interne ervaren of van het volledige samengaan en wegvallen van alles. Als ze niet komen is er het zuivere bewust-zijn of het wegvallen van alles in het Oorspronkelijke. Is dat duidelijk?

Boekbespreking

Tiemersma, Douwe / Blok, Pia de
Stiltewandelingen
naar eenheid
 
Wandelen in stilte is terugkeren tot de rust die in de drukte van het leven vaak wordt gemist. Veel mensen zoeken die rust en vinden die in de natuur. Vooral de ervaring van de open ruimte en de eenvoud van planten en dieren werkt terug op degene die daarvoor open staat.
Dit boek geeft 40 korte oefeningetjes voor ontspanning, stilte en openkomen, maar vooral voor de zijnservaring van eenheid.

Douwe Tiemersma heeft vanuit de advaitabenadering landschapsmeditaties ingebracht die hij met groepen deed. Pia de Blok heeft aanwijzingen en oefeningen aangedragen vanuit haar werk met jongeren en non-dualiteit en vanuit haar ervaring met groepen tijdens stiltewandelingen. Ze zijn zorgvuldig door hen bijeengebracht. De oefeningen kunnen zowel individueel als in groepen worden gedaan.
 
1e Druk | 2013 | Hardcover | 96 Pagina's | Uitgeverij Advaita
Genre(s): Meditatie
ISBN: 9789077194096
€ 14,95  

 
Alle 15 boeken van Douwe zijn te bestellen via de Uitgeverij Advaita link

Bericht van het bestuur

De bibliotheek is overgebracht naar het Nederlands Boeddhistisch archief, hier zal deze geïnventariseerd worden en vervolgens een nieuwe openbare bestemming krijgen. Dit zal in een later bericht bekend worden gemaakt, naar verwachting zal dit enkele maanden in beslag nemen.
Via deze link is een artikel te lezen waarin dit wordt aangekondigd.
 http://boeddhistischdagblad.nl/52282-boekerij-douwe-tiemersma-naar-boeddhistisch-archief/

Het pand waarin van 2006 tot 2013 het Advaita Centrum van Douwe Tiemersma was gevestigd is nu te koop. Fluwelensingel 53, Gouda.
Zie de link :  http://www.funda.nl/koop/gouda/huis-48165703-fluwelensingel-53/

Vermelding zelfstandige projecten

Projecten die zelfstandig zijn doorgegaan volgens de visie en met goedkeuring van Douwe Tiemersma zijn:

- St. AYO : Advaita Yoga Leraren Opleiding.
Het doel van yoga is de realisatie van non-dualiteit, de open heelheid en eenheid, het vrij-zijn van de scheidingen en spanningen die conflicten en lijden veroorzaken.
De AYO heeft als doel studenten een gedegen en ruime yogalerarenopleiding te geven waarin de bevordering van deze realisatie (inzicht en verwerkelijking) centraal staat en die voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie en de Vereniging Yogadocenten Nederland. Hierin onderscheidt zij zich van andere yogalerarenopleidingen.
Website: www.ayo.nu  Zie ook: open-dag.

- St. JOI : Opleiding  ‘Onbeperkt ontspannen & Inzicht aan jongeren’.
2 x per jaar een korte opleiding. Als Bijscholing erkend door de Vereniging Yogadocenten Nederland.
Zie bij Opleiding op: www.onbeperkt-ontspannen.nl

- AdvaitaStiltegroepen; stiltedagen, -ochtenden, -avonden en -weken.
Voor meer informatie kijk op: www.advaitastiltegroepen.net

- Werkgroep Advaita en Meditatie; maandelijkse bijeenkomsten.
Info:  Yoga-werkgroep  of stuur een email aan Marco Flipse    info@bm-welzijn.nl

Het bestuur van Stichting Openheid ondersteunt het voortbestaan van deze initiatieven van harte en benadrukt dat deze geheel zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid bestaan. Het bestuur draagt dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor de verschillende projecten en wat er uit voortvloeit.