2011/06 Als je je grondeloosheid ten diepste accepteert, komt er vrijheid en zelfstandigheid

Jaargang 12 nr. 9 (10 juni 2011)

*

De kosmos is mijn lichaam,
inwendig en uitwendig ervaren.
Het is duidelijk:
ik ben dit, ik ben dit niet -
gewoon, zoals iedereen het lichaam ervaart.

*

“Forest, wat wil je later worden?”
“Later worden? Blijf ik dan niet mijzelf?”
Uit de film ‘Forest Gump’

*

Tekst

Zelfstandigheid (1)
Uit een gesprek te Gouda, 30 maart 2011

[Douwe heeft iets verteld over zijn lichamelijke situatie met een tumor.]
Het menselijk bestaan bevindt zich op het scherp van de snede. Je wordt geboren, maar op elk moment kan het leven stoppen. Dat geldt voor iedereen. Als er een kink in de kabel van het leven komt, is de mogelijkheid van het einde heel actueel. In mei komt er onderzoek om te kijken hoe het is. De uitslag laten we maar open. Het leven gaat door, zolang als het doorgaat. Het leven leeft zichzelf en in elk organisme doet het dat een tijdje. Op een gegeven ogenblik stopt dat stukje individuele leven. En dat geldt voor iedereen.
In die tussentijd van geboorte en dood is het leren van zelfstandigheid erg belangrijk. Wat betekent dat? Als je zelfstandig bent, ben je vrij van dwang, vrij van afhankelijkheden.
In het alledaagse leven zeggen mensen: ‘Natuurlijk ben ik zelfstandig.’ Daarmee bedoelen ze dat je je leven min of meer zelf kunt indelen, dat je je weg kunt vinden onder de condities die er zijn en dat je je daarbij niet blind laat leiden door anderen. ‘Ik kan zelf kiezen hoe ik leef.’
Meestal zit daarin het idee een persoon te zijn. ‘Ik ben als persoon zelfstandig.’ Maar als je verder gaat kijken, zie je dat in de persoon interne condities een rol spelen ten opzichte waarvan er geen zelfstandigheid is. Er zijn allerlei zaken die je hebt aangeleerd - dingen die je zit te bedenken, allerlei gevoelens en gedragspatronen. Voor zover ze er zijn, zijn ze er. Dat zul je moeten accepteren. Maar hoe zit het met je bewustzijn daarvan en je zelf-standigheid ten opzichte van die patronen? Er zal een bewustwording moeten zijn van je hele situatie. Dan komt er ook een bewustzijn van je onafhankelijkheid, ook van deze interne condities. Deze laat je dan vrij. Je zit er niet meer onbewust in, je verkrampt je daar niet in, je houdt niets vast, je bent je bewust van je eigen vrijheid.
Voor de externe condities geldt precies hetzelfde. Als je zelf-standig bent, houd je geen grip op de dingen om ze op een voor jou gunstige manier vorm te geven. Dan is er geen hechting en verslaving aan bepaalde dingen, en ook geen afweer. Er is geen vasthouden en geen tegenhouden. Wanneer je zelf-standig bent, laat je de wereld en de andere mensen vrij. Verlichting wil niets anders zeggen dan dat je alles vrij laat, dat je niet alleen jezelf, maar ook de wereld vrijlaat. De wereld wordt dan bevrijd, andere mensen worden bevrijd die je eerst in een dwangmatige houdgreep hield. De hele gerichtheid met de intentie om vorm te geven, om te regelen, valt weg. Dan pas is de afhankelijkheidsrelatie doorbroken.
Dan is het duidelijk hoe groot de rijkdom is van de schepping. Dan pas is alles een wonder. Omdat je alles hebt losgelaten. Dan pas is er zelfstandigheid. Als die zelf-standigheid totaal is, ben je totaal vrij van welke condities dan ook. Natuurlijk, dat is altijd al het geval. Alleen, herken je dit nu bewust! Als het niet bewust is, komen er dwingende patronen waarin je beperkingen ervaart en afhankelijkheid. Daarin is weinig van die zelf-standigheid te vinden.

Dus zelfstandigheid ten opzichte van de condities betekent dat je jezelf bent als grondeloze openheid. Dat ‘zelf staan’ van zelf-standigheid wil ook zeggen dat je je bewust bent van die grondeloze openheid. Zodra ergens een grond wordt gezocht om op te staan, iets om je stevigheid te geven, ben je weer afhankelijk. Vroeg of laat blijkt die grond te gaan beven of komt er een tsunami overheen. Dan zie je duidelijk hoe betrekkelijk die stevigheid is. Dat geldt voor elke grond. Zelfstandigheid betekent dat je elke neiging om je op een bepaalde grond te vestigen loslaat. Dat geldt dus ook voor alle ideeën over jezelf. Het betreft alles. Ook de relatie met iemand waarvan je iets geleerd hebt. Zelfstandigheid is absolute zelfstandigheid, anders is er geen zelfstandigheid. De vrijheid die erin zit is absoluut, anders is het geen vrijheid. Meestal wordt ervan gemaakt: vrijheid onder condities. Dat klinkt bekend. Maar dan veronderstel je weer dat je een persoon bent met een zekere vrijheid in een wereld van condities waar je aan onderworpen bent. Als je terugkeert naar het echte zelfzijn van zelf-standigheid, zie je dat de bestaanswereld inderdaad een bepaald gebied is, maar dat je daar niet aan onderworpen bent, dat het idee ‘dat je een persoon bent levend in een geconditioneerde wereld’ een vooronderstelling is die betrokken is op een heel beperkt bestaan. Hoe je het ook wendt of keert, de kern van zelfstandigheid is totale vrijheid. Het punt is: kun je dat zó in je bewustzijn laten doorwerken dat het ook een realisatie wordt? Dat betekent dat je je laatste houvast loslaat, dat je je laatste vaste oriëntatie loslaat, dat je alles vrijlaat.
Ik heb het voorbeeld wel eens vaker genoemd: de situatie voorbij het point of no-return. In zee zwemmend word je meegezogen de zee op en op een gegeven ogenblik weet je dat je te ver bent om ooit weer terug te keren. Je zit in een ruimteschip dat het hemellichaam gemist heeft en in het oneindige schiet. Je bent voorbij het point of no-return, zodat je weet dat je niet meer kunt terugkeren. Terugkeren, waarnaar toe? Naar een beperkte sfeer waarin je op de grond kunt staan, namelijk de aarde en daarop een plek waarop je je thuis voelt. Mensen nestelen zich ergens waar ze het zich prettig en gezellig proberen te maken, waar ze een bepaalde basis ervaren waarop ze kunnen rusten. Wanneer ze aangevallen worden doen ze alles om die grond te verdedigen, om dat huis in stand te houden. Maar fundamenteel weten mensen dat dat nooit lukt in absolute zin. Als je dat ten diepste accepteert, komt er vrijheid en zelfstandigheid.

Mededelingen

Na de eerste goede berichten over de gezondheid van Douwe, kwam nu ook een gunstige uitslag van de celkweek: daarin zijn geen tumorcellen gevonden. Voorlopig gaat het leven dus door. Zo ook het Advaita Centrum, hoewel de activiteiten op een iets lager niveau zullen blijven dan iedereen gewend was.

Voor de Stilteweek van 17 – 24 juni hebben zich veel deelnemers aangemeld. Die zit nu vol.
Van 19 – 26 augustus is er weer een retraiteweek op Schiermonnikoog met ’s ochtends yoga – zie: Weken.

Op de site http://www.holybooks.com/consciousness-and-the-absolute-by-sri-nisargadatta-maharaj/ kunnen veel Engelstalige boeken van Nisargadatta Maharaj gratis worden gedownload.

Het nieuwe boek is nu uit!
Chakrayoga – Ervaringskennis en bevrijding van de levensenergieën en lichamen
Zie: Chakrayoga

Yoga is de weg naar bevrijding (moksa) van de beperkingen die je in je eigen zelfzijn ervaart. Deze bevrijding vindt plaats in alle onderdelen van het bestaan. Dit boek richt zich op de bevrijding van de verschillende levensenergieën: de mentale, expressieve, gevoelsmatige, vitale, seksuele en andere energieën.
De bevrijdingsweg van het onmiddellijke inzicht in het eigen vrij-zijn blijkt vaak moeilijk te zijn. Je blijft gemakkelijk vastzitten in spanningen, emoties, verlangens, hechtingen en andere energieën. Bij deze taaie identificatie kan een tijdelijke beoefening van energetische yoga met een helder bewustzijn behulpzaam zijn. De vastzittende energieën worden dan duidelijk en kunnen zich volledig ontplooien in de gevoelsmatige bewustzijnsruimte. Het zelfzijn dat zich met deze energieën heeft geïdentificeerd, komt daardoor ook tot ontplooiing: het wordt zelf ruim, ijl en heel – in alle soorten levensenergieën. Zo kun je je gemakkelijker realiseren dat je vrij bent van alle beperkingen in de energieën én van de energieën zelf.
Het eerste doel van dit boek is de lezer door eigen ervaring inzicht te geven in de verschillende levensenergieën en in de diverse lichamen die bij deze energieën aansluiten. De tweede doelstelling is de energieën te zuiveren, te helen en te laten ontplooien. Daardoor kan de derde en belangrijkste doelstelling zich gemakkelijk verwezenlijken: de realisatie van de open eenheid en vrijheid van het zelf-zijn.
Dit chakrayogaboek volgt een hedendaagse praktische benadering die in de traditie staat van de non-dualistische tantra.

Nieuw op de website

Publicaties – Uitgeverij Advaita
- Chakrayoga

Publicaties – Downloads satsangs
- 2011-05-25 Als alles wegvalt
- 2011-04-27 De essentie van de weg

Publicaties- Advaita Post – Archief afbeeldingen
- Archief Afbeeldingen AP 11 (2010)

Kalender
 

In Gent, Brugge, Leuven en Noordwolde (Groningen) zijn regelmatig bijeenkomsten zonder Douwe van mensen die zich betrokken voelen bij zijn benadering.
Zie voor informatie:
W: Vlaanderen-Brugge, E: advaitagroepbrugge, T 0486 976569
W: Vlaanderen-Leuven, E: advaitagroepleuven, T: 016-400377
W: Vlaanderen-Gent, E:  advaitagroepgent, T: 0746 89 65 04
W:  Groningen, E: advaitagroepgroningen, T: 050-3015069

Colofon
Redactie: Patricia, Pia, Willem
Teksten en eindredactie: Douwe