Wally en Godfried Bomans (1913-1971)

Godfried Bomans was in de jaren '60 algemeen bekend door zijn boeken als Erik en het klein insectenboek, maar ook door de televisie-uitzendingen waarin zijn specifieke wijze van optreden veel waardering oogstte. Minder bekend is zijn zuster Wally die als non was ingetreden. Hieronder staat een deel van het interview van Godfried Bomans met zijn zuster Wally, Zuster Borromée, dat in 1970 werd uitgezonden. De context van het gesprek blijft katholiek. Wat Wally zegt over het spreken God en de relatie met God is voor elke spirituele weg van belang.

*

G: Je hebt kans dat hij helemaal niets zegt.

W: Ja, en daar voel ik me heel erg mee verwant.

G: Leg dat eens uit.

W: Dat valt me moeilijk, en eigenlijk om dezelfde reden.

G: Nou dan zitten we vast. Dat hindert niet, het hoort erbij. Maar ik begrijp je wel.

W: Heus?

G: We komen toch uit hetzelfde nest?

W: Ja, zeg jij het maar.

G: Soms kan een vergelijking je weer op gang helpen. Stel, een vrouw is reddeloos verliefd op een man. Dan zal ze over van alles praten behalve over de redenen waarom ze van hem houdt. Praten over iets is iets discutabel stellen en dat kan ze in dit geval juist niet. Die man staat vast. Niets is zo moeilijk te verdedigen als dat, waarvan we helemaal overtuigd zijn. Ben ik er zo ongeveer?

W: Ja, heel precies. Daarom word ik ook zo moe van dat gepraat. Niet nu speciaal, hoewel ik het daarnet ook even had, maar meer in het algemeen. Vooral in discussiegroepen over het geloof heb ik dat. Het is dan net, of ik verraad pleeg aan iets heel innigs ... Ik weet niet hoe ik het zeggen moet.

G: Je zegt het heel goed.

W: Ja? Ik hoor allerlei bezwaren en met mijn hoofd volg ik die ook wel, ze zijn soms ook heel redelijk, maar in mijn hart denk ik: waar hebben we het eigenlijk over? Het staat voor mij zo vast, ik heb het zo dicht bij me, ik ben er zo gelukkig mee en dan moet ik daarover denken. Ik zou willen bidden. Niet dat ik daar nou zo erg goed in ben, maar het is mijn element. Ik zou soms willen, dat zo'n hele zaal dat deed. Dat kan natuurlijk niet, want er wordt een referaat gehouden en dat is ook heel goed. Maar toch. Ik geloof dat ik weer vastloop.

G: Helemaal niet.

W: Ik heb dan het gevoel: we praten over de lijst en over het schilderij zegt niemand wat. Je kunt er ook moeilijk wat van zeggen. Het zich verbonden voelen met God is zo persoonlijk en intiem, je wordt of onbegrijpelijk of je stelt je aan. Ook moet je niet denken, dat ik die discussies niet nodig of vruchtbaar vind. Als ik inzie dat het zo niet langer meer kan, dan geef ik toch toe dat er iets gebeuren moet. Maar daar heb je het nu. Die correcties moeten vanuit de warmte komen. Je moet voelen als zo iemand opstaat: die is vol van God. Is hij dat niet, dan kan alles wat hij zegt waar zijn, maar het helpt hem niet. Hij spreekt vanuit een afwezigheid. En die blijft, ook al gaat het allemaal door wat hij voorstelt. En hetzelfde heb ik als ik over zulke dingen lees. Wat is dat knap bedacht, denk ik, ik wou wel dat ik het zo zeggen kon, maar dat is weer niet voldoende. Alleen als zijn woorden blijven doorwerken wanneer ik bid is het voldoende. Hij moet iets in mijn relatie tot God veranderd hebben.

*