Symposium 'Met drie ogen'

Intercultureel doordenken van de kruisbestuiving tussen westerse filosofie en oosterse spiritualiteit

Faculteit der Wijsbegeerte, Erasmus Universiteit Rotterdam, 8 april 2005


Oosterse ideeën zijn al vele decennia gezeteld in de bovenkamers van westerse individuen, terwijl oosterse levenspraktijken al in vele huiskamers worden beoefend. In menig interieur prijkt een Boeddhabeeldje, terwijl termen als karma, reïncarnatie en verlichting inmiddels tot het spiritueel vocabulaire behoren. Er zijn al bibliotheken vol geschreven over de tao van fysica en de zen van wat-dan-ook. Martiale kunsten en yoga zijn slechts de meest gangbare praktische omgangsvormen met de diversiteit van oosterse denkwijzen. Sommigen menen dat deze gestalten van culturele andersheid inmiddels ‘eigen’ zijn aan de westerse cultuur, anderen menen dat ze iets vreemds blijven behouden. Willen we dat echt begrijpen, dan zal het westerse zelfbeeld moeten veranderen.

Voor denkers en doeners is het nog interessanter na te gaan hoe de spanningsvelden tussen verschillende culturen en levensbeschouwingen in het westerse gedachtegoed doorwerken. Wat heeft de kruisbestuiving tussen westerse filosofie en oosterse spiritualiteit aan nieuwe ideeën en nieuwe levenspraktijken opgeleverd? Op het snijvlak van het universitaire en het buiten-universitaire, van de theoretiserende distantie en de praktiserende betrokkenheid dient zich een interculturele ervaring aan. Deze ervaring door-denken vergt een heroriëntatie op monodisciplinaire en monoculturele benaderingen en alledaagse evidenties.

Op dit symposium staat de benadering centraal van dr. Douwe Tiemersma, filosoof aan de Faculteit der Wijsbegeerte en tevens yoga- en meditatieleraar. Na meer dan dertig jaar beide sporen te hebben gevolgd, neemt hij afscheid van zijn academische loopbaan. Met ‘drie ogen’ kijkt hij naar het interculturele: een filosofisch, een praktisch en een spiritueel oog. Het is vanuit deze gelaagde blik dat gerenommeerde interculturele denkers met elkaar en met Douwe Tiemersma in gesprek gaan. Het gesprek tussen prof. dr. Wim van Binsbergen, prof. dr. Otto Duintjer, prof. dr. Heinz Kimmerle, prof. dr. Jos de Mul, drs. Awee Prins, prof. dr. Jan Sperna Weiland, dr. Douwe Tiemersma, Nico Tydeman en dr. Han de Wit wordt gemodereerd door dr. Henk Oosterling.

In het najaar zal onder redactie van dr. Henk Oosterling en mr. drs. Vinod Bhagwandin bij Uitgeverij Asoka een bundel verschijnen op basis van de bijdragen aan dit symposium. Daarin zullen ook prof. dr. Ilse Bulhof en dr. Bruno Nagel een bijdrage leveren.

Datum: vrijdag 8 april 2005

Tijd: 10.00 – 17.15 uur (aansluitend borrel)

Locatie: Forumzaal, M-Gebouw, Erasmus Universiteit, Burg. Oudlaan 50, Rotterdam

Toegang: € 25 / studenten € 10 (inclusief koffie, thee, lunch en borrel)
Inschrijving gewenst wegens beperkte capaciteit van de zaal. vanwege het beperkte aantal plaatsen in de zaal voor inschrijving s.v.p. eerst per e-mail (centrum@spiritualiteit-filosofie.nl) een bevestiging inzake beschikbare plaatsen vragen. Daarna inschrijving door overmaking kosten deelname op girorekening 9109833 t.n.v. CSF te Rotterdam onder vermelding van ‘Symposium’ en het aantal personen.

Meer informatie: tel. 010-4088963 (Linda Degener, secretaresse Faculteit der Wijsbegeerte) of e-mail degener@fwb.eur.nl. Zie ook www.henkoosterling.nl en www.filosofie-oostwest.nl

Organisatie: Faculteit der Wijsbegeerte EUR en Studium Generale EUR in samenwerking met Stichting Filosofie Oost-West, Uitgeverij Asoka, Organisatie Hindoe Media (OHM), Advaita Centrum en Centrum voor Spiritualiteit en Filosofie


Programma

Moderator: dr. Henk Oosterling

09.30 – 10.00 uur :  Ontvangst met koffie en thee

10.00 – 10.05 uur :  Welkomstwoord prof. dr. Wiep van Bunge (decaan Faculteit der Wijsbegeerte)

10.05 – 10.10 uur :  Opening prof. dr. Jan Sperna Weiland: wijsgerige antropologie als vertrekpunt

DEEL I: oog 1

10.10 – 10.35 uur :  Presentatie drs. Awee Prins Waar-nemen

10.35 – 11.00 uur :  Presentatie prof. dr. Heinz Kimmerle: De verhouding van lichaam en ziel bij Hegel, Merleau-Ponty en in het Afrikaanse denken

11.00 – 11.20 uur :  Gesprek

11.20 – 11.40 uur :  Pauze met koffie en thee

DEEL II: oog 2

11.40 – 12.05 uur :  Presentatie dr. Han de Wit: Het planten van de Boeddhadharma in het Westen

12.05 – 12.30 uur :  Presentatie Nico Tydeman: De gouden karper uit het net. Is er nog iets te doen na Verlichting?

12.30 – 12.55 uur :  Presentatie prof. dr. Otto Duintjer: Openheid en kritisch onderscheiden

12.55 – 12.25 uur :  Gesprek

12.25 – 14.00 uur :  Lunch

DEEL III: oog 3

14.00 – 14.25 uur :  Presentatie prof. dr. Wim van Binsbergen

14.25 – 14.50 uur :  Presentatie prof. dr. Jos de Mul: Zen en het computeronderhoud

14.50 – 15.10 uur :  Gesprek

15.10 – 15.30 uur :  Pauze met koffie en thee

DEEL IV: Drie ogen

15.30 – 16.00 uur :  Presentatie dr. Douwe Tiemersma: Verdwijnende scheidingen - proeven van intercultureel filosoferen

16.00 – 16.45 uur :  Plenair debat o.l.v. dr. Henk Oosterling (Tiemersma, Duintjer, Kimmerle, De Mul)

16.45 – 17.15 uur :  Zaaldebat

17.15 – 18.00 uur :  Receptie

Er is geen tweeheid

als je ontspannen bent
in zelf-bewustzijn
is dat duidelijk.


  • De elf grote Upanishaden


    De Upanishaden vormen de grondslag van een groot gedeelte van de Indiase filosofie. Ze worden ‘Vedânta’ genoemd, dat is het einde en de culminatie van de Veda’s. De wijsheid die in de teksten naar voren komt is nog steeds een onschatbare bron, zowel in India als daarbuiten. Centraal staat daarin de visie en zijnservaring dat de kern van zelf-zijn identiek is aan de grondslag van wereld en universum.
    In dit boek is een groot gedeelte van de belangrijkste Upanishaden (8e-6e eeuw v.Chr.) opgenomen.

  • Stiltewandelingen naar eenheid

    Wandelen in stilte is terugkeren tot de rust die in de drukte van het leven vaak wordt gemist. Veel mensen zoeken die rust en vinden die in de natuur.

  • Psychotherapie en non-dualiteit

    De psychotherapie en oosterse bevrijdingstradities zoals advaita vedânta en boeddhisme hebben in de laatste jaren een steeds grotere belangstelling voor elkaar gekregen. Ze hebben elk specifieke noties en werkwijzen, maar overlappen elkaar voldoende om een vergelijking mogelijk te maken.
    In dit boek worden diverse westerse psychotherapeutische stromingen en twee bevrijdingswegen die van oorsprong respectievelijk hindoeïstisch (Advaita Vedânta) en boeddhistisch zijn, met elkaar geconfronteerd.

  • Non-dualiteit - de grondeloze openheid

    Non-dualiteit is niet-tweeheid (Sanskriet: a-dvaita), de afwezigheid van scheidingen. Deze openheid vormt de kern van elke spiritualiteit en mystiek. Maar wat is non-dualiteit nu precies? Daarover gaat het nieuwe boek van Douwe Tiemersma. In zijn vorige boeken stond de non-dualiteit ook al centraal, maar nu laat hij stap voor stap zien wat non-dualiteit in de eigen ervaring betekent. Iedereen blijkt die ervaring te kennen en te waarderen.

Boeken

Douwe schreef en redigeerde gedurende zijn leven boeken. Via onze uitgeverij zijn deze nog verkrijgbaar.

Bekijk het aanbod