2012/03 Laat heel helder de grote ruimte en de oorsprong ervan de werkelijkheid van jezelf blijven

Jaargang 13 nr. 6 (10 maart 2012)

 
Hoe zit het met je standpunt?

 

 
 
Ik ben het leven,
ik ben het leven niet.
Hoe is het mogelijk!
 
Ik ben me zelf bewust als het zelf van het leven,
ik ben zelfbewust voorafgaande aan het leven:
een grondeloze non-dualiteit.
 

 
 

De narcose

Na de pijn en de waanzin is er een derde thematiek rond de operatie waarover het zinnig is iets te zeggen: de narcose.

Wat is narcose? Letterlijk betekent het woord: verstarring, verdoving. Vanuit een afstandelijk derde-persoonsstandpunt is er veel te zeggen over de biochemische processen waardoor de werking van een groot deel van het zenuwstelsel wordt stilgelegd. Het is “een net niet dodelijke vergiftiging van het … brein” (Schwaab, Wij zijn ons brein, p. 247).
In de eigen ervaring is het een zwart gat waarover niets anders te zeggen valt dan dat het niets met de condities van een ervaren wereld te maken heeft. Dat ‘zwarte gat’ is geen gelokaliseerde plek waar je omheen zou kunnen lopen. Nee, het gaat nu om het eerste-persoonsperspectief en daarin is het de sfeer die je ervaart als je daar in glijdt en daar in oplost. Alleen in de overgang is er een ‘kennen’ van. In die overgang kun je vaststellen dat de vormen en kwaliteiten wegvallen. De vormen van de wereld en van je lichaam vallen uiteen en vallen dan weg in een grote ruimte. Dat is de ruimte waarin nog de kwaliteiten zijn van ‘ik ben’ en ‘ik ben me bewust’, zonder scheidingen, zonder grenzen, zonder verdere invulling. Bij grote helderheid is er de vaststelling a) dat er deze helderheid, dit bewust-zijn is, b) dat de kwaliteiten oplossen in iets wat geen vorm en kwaliteit heeft en c) dat jezelf altijd al dit absolute, deze grondeloze openheid bent.
Zo is er ook een kennen van het omgekeerde proces, als je helder bent bij de ‘terugkeer’. Dan is er zomaar weer iets, en dit iets ontstaat zomaar uit het ‘grote niets’. Daarover is niets te zeggen en toch is er de vaststelling dat jezelf en de wereld die weer ontstaat daarin hun bron hebben. Je kent het van binnenuit als je eigen oorsprong en de oorsprong van alles wat bestaat. Het eerste wat er is, is de niet te beschrijven ruimte. Zij is niet te beschrijven, omdat ze leeg is, zonder vormen en kwaliteiten. Dan is er het besef dat zij gekend wordt en daarin zit al heel vaag ‘ik ben me bewust’ en ‘ik ben’, het principe van zijn en bewustzijn zonder vormen. Dat is het begin waarin de vorming van het eigen lichaam, van de wereld, van jezelf in de wereld doorgaat.
Het leven biedt voldoende gelegenheden het bovenstaande te leren kennen, bijvoorbeeld rond de slaap en in meditatie. Dat gebeurt ook, als je maar voldoende bewust blijft bij het verdwijnen van het persoonlijke en lichamelijke leven. Het is te hopen dat de lezer het zó in de eigen ervaring gaat herkennen dat de grote ruimte zonder centrum en de oorsprong als eigen zelf-werkelijkheid bewust en stabiel aanblijft. Dat is verlichting.
 
 

Tekst satsang

Uit een advaitagesprek met Douwe Tiemersma, Schiermonnikoog, 18 juni 2011
 
De eerste stap
 
Als je helder blijft, steeds opnieuw de dingen vaststelt en accepteert zoals ze zijn, leer je alles kennen wat je moet kennen. Je hoeft dus niets te doen, omdat je alleen intern en extern weerspiegelt. De verdere ontwikkeling gaat vanzelf verder door het weerspiegelen en accepteren. Je merkt dat deze ontwikkeling in de richting gaat van het oplossen van jezelf voor zover daarin nog zelfbeperkingen zitten. Het zijn zelfbeperkingen in het onbeperkte zelfzijn dat je altijd al bent. Blijf de juiste instelling houden, met de juiste helderheid en openheid. De condities vormen zich zodanig dat je leert kennen wat je nog moet leren kennen. Zo zet het proces van ontspanning en het loslaten van het beperkte zelfzijn zich door. In de helderheid laat je de mogelijkheden die er voortdurend zijn, niet zomaar langs je heengaan. Dat gebeurt wel, als je ergens in blijft zitten met beperkt bewustzijn. Dan laat je de mogelijkheden van het oplossen, van het loslaten, voorbij gaan. In de stilte van helderheid doemt er van alles op: het geluid van de regen, het geluid van de stilte, enzovoort. Alles werkt mee. Dat gaat vanzelf, als je maar open bent. In die openheid krijg je steeds weer de bevestiging dat dit klopt. Je ervaart dat je hier vertrouwen in kunt hebben en dat je niet alles op een persoonlijke ik-manier hoeft te regelen.
 
Dus de eerste stap op de spirituele weg is de inkeer naar het standpunt van de waarnemer: daar helder en ontspannen blijven kijken wat er gebeurt; verder niets. Het is heel eenvoudig. Wanneer je dat een paar keer gehoord en beoefend hebt, krijg je al gauw het idee dat je het wel weet. Ga bij jezelf na of je het voldoende weet. Is die verschuiving of die uitbreiding er inderdaad geweest, zodat je permanent  het standpunt van de waarnemer hebt? Als daar je zwaartepunt blijvend gevestigd is, is dat uitstekend. Dan hoeven we hierover niet meer te praten. Maar het is een eerste stap. Nisargadatta zei de laatste jaren van zijn leven: ‘Daar praat ik niet meer over, dat hoort bij de kleuterschool (Kindergarten).’ Het is de eerste stap. Maar als die stap werkelijk bewust is genomen, dan kun je in die openheid blijven. Die eerste stap is heel bepalend en doorslaggevend. Maar die stap zal heel concreet moeten zijn. Die werkelijkheid van de grote inzichtsruimte zal even concreet en werkelijk moeten zijn als de materiële wereld in het alledaagse leven.
 
In die eerste fase heb je nog te maken met condities, met een vorm van een beperkt ik dat iets doet, dat iets kan doen. Daar moet je niet te snel aan voorbij gaan. Dat gebeurt wel bij de meeste mensen met belangstelling voor Advaita. Zij denken daar niets mee te maken te hebben want ‘je kunt immers niets doen’. Dat zeggen ze, terwijl ze duidelijk niet zijn gevestigd op het niveau van de waarnemer, laat staan dat er een verdere ontwikkeling is. Je zult moeten accepteren hoe je situatie is en hoeverre je nog iets kunt doen. Je zult bewust die afstand moeten afleggen naar de positie van de waarnemer.
Je moet dus heel eerlijk zijn tegenover jezelf. Er hoeft geen veroordeling te zijn wanneer iets niet helemaal open is. Je stelt het vast. Het is een mooi uitgangspunt om weer verder te kijken, om terug te keren naar de ruimere vorm van bewustzijn. Als de beperkte vormen nogal hardnekkig zijn, stel je dat elke keer vast. Als je die beperkingen steeds accepteert zoals ze blijkbaar zijn, merk je dat zij gaan oplossen. Dan kan, doordat er al een grotere ruimte is. In die ruimte kan alles oplossen. Maar elke beperking moet eerst wel herkend worden als iets wat zal moeten oplossen. Wanneer je iets verdringt of terzijde legt, zal zich dat vroeg of laat wreken.
Alles zal in de helderheid moeten komen, voordat er een definitieve verandering plaatsvindt. Iets lost alleen maar op als je dit eerst duidelijk vaststelt en dan accepteert. Pas wanneer je iets werkelijk accepteert, kun je het ook loslaten. Dat accepteren kan alleen vanuit een ruimere sfeer van jezelf. Als je het niet accepteert, dan houd je het op een afstand gespannen vast. Als je het accepteert, mag het zich letterlijk ont-wikkelen. Het brok energie waar spanning en beperktheid in zit mag zich ontwikkelen en dat betekent dat die energie de ruimte neemt. Als de energie de ruimte neemt, lost dat cluster op.
 
Ik vertel dit allemaal op een wijze waarop je het mentaal kunt begrijpen omdat het logisch is. Het gaat er dus niet om problemen op te lossen op het niveau van de problemen. Zo’n poging gaat eindeloos door. Ze lossen alleen op wanneer er een ruimere sfeer is waarin ze kunnen oplossen.
 
Er is ook een gevoelsmatige kant. Een accepterend bewustzijn zit vol liefde en vertrouwen. Als je het proces al vaker hebt ervaren, moet je dat ook maar bevestigen: ja, het is al een aantal keer zo geweest, dus ik kan er vertrouwen in hebben en het problematische accepteren. Maar trek er ook de consequenties uit: dit is duidelijk voor mij, ik heb die ervaringen gehad, laat het nu dan maar op de goede manier verder gaan. Ik kan terugkeren naar die problematische positie maar dat leidt alleen maar tot meer angst en lijden. Door het grotere vertrouwen ontstaat meer liefde, naar jezelf net zo goed als naar een ander. Op het niveau van de waarnemer spreek je van mededogen. Dat is geen medelijden van een ik-persoon die zelfmedelijden en ik-belangen heeft. Mededogen is van een hoger niveau. Herken maar dat het al aanwezig is in het je openen voor de problematische situatie. Het zijn dingen die misschien erg gevoelig liggen, maar je kunt die dingen er laten zijn in je ervaring. Van hieruit kan het verder gaan. Is dit duidelijk?  Voordat je verder gaat naar non-dualiteit, moet je het lesje van de kleuterschool goed kennen.
 
 

Mededelingen

Het herstel van de gezondheid van Douwe gaat langzaam, maar toch zo goed dat er weer een paar satsangs in Gouda zijn gepland: 28 maart en 11 april, 20.00 uur.
 
Zoals bekend, hebben zich verschillende groepen gevormd vanuit een inspiratie vanuit het Advaita Centrum (Nisargadatta Maharaj, Douwe Tiemersma) -  zie Advaitagroepen elders. Elke groep komt regelmatig samen, meestal zonder Douwe, vooral voor meditatie in stilte. Elke groep heeft een aparte webpagina. Naast Brugge, Leuven, Gent en Groningen, zijn er nu ook groepen in Amsterdam en Hellevoetsluis. Verder hebben ook de Stiltedagen in Gouda eenzelfde opzet, zodat ook deze in dezelfde rij worden opgenomen.
 
Deze boeken zijn zoek. Mochten jullie deze boeken nog hebben leg ze dan in de computerruimte achter de bibliotheek zodat ik ze weer kan voorzien van een kaartje.
Bij voorbaat dank,
Odile
 
Advaita
Balsekar, Ramesh               Bewustzijn spreekt
Graaf, Gert de                    De zee die denkt (1x video)
Klein, Jean                         Wie ben ik ?
Lang, Richard                     Open voor de bron
Ramana Maharshi               A pictioral biography
Smit, Alexander                  Interview Radio Gelderland (1+2 cd)
Vartman                             Satsang met Vartman (1x dvd)
 
Hindoeisme
Sri Aurobindo                     Licht op yoga
Sri Aurobindo                     On himself
 
Yoga
Cheryl, Isaacson                 Yoga, zo doe je dat
Marshall, Lynn                    Fit door yoga
Rendel, P                           Over chakra’s
Tijdschrift voor yoga           2011
De Vrieze                           Ademtherapie
 
 

Nieuw op de website

Bijeenkomsten en retraites: Advaitagroepen elders.

- Brugge  (Met tekst bijeenkomst Brugge 1 april 2012)
- Leuven
- Gent
- Groningen
- Amsterdam
- Hellevoetsluis
- Gouda
 

Kalender

Tenzij anders aangegeven vinden de bijeenkomsten plaats in het Advaitacentrum, Fluwelensingel 53, 2806 CC in Gouda.

Bijeenkomst advaitagroepen