2012/04 Als je bewust en volledig in de essentie van je actuele situatie duikt, is er de realisatie

 
Jaargang 13 nr. 9 (28 april 2012)

 
Het is zoals het is.
Zelf ben je jezelf.
                                                                                                                                                                       
 

 
Lied van Verlichting

Kennen jullie de altijd op zijn gemak zijnde wijze die, alle weten voorbij, zichzelf nooit uitslooft?
Hij tracht noch nutteloze gedachten te vermijden, noch zoekt hij naar de Waarheid.
Want hij weet dat onwetendheid ook deel uitmaakt van de Realiteit,
En dat dit lege, illusoire lichaam niets anders is dan de absolute Realiteit.
 
Als men het Absolute kent, dan zijn er niet langer op zichzelf staande objecten;
De Bron van alle dingen is het absolute Zelf, gekend door alle zelfgerealiseerden.
De elementen van de persoonlijkheid zijn als een doelloos rondzwevende wolk,
Alle passies zijn als schuim dat verschijnt en verdwijnt op de oppervlakte van de oceaan.
 
Als de Realiteit gerealiseerd is, dan ziet men dat er geen individuele zelven en geen objectieve vormen zijn,
En daarmee wordt ook alle karma uitgewist dat ons naar de hel zou leiden.
Na het Ontwaken bestaat er enkel nog Leegte,
Dit hele uitgebreide universum van vormen houdt op te bestaan.
 
Men kent geen zonde noch gelukzaligheid, noch winst noch verlies.
Te midden van de eeuwige Stilte borrelen er geen vragen op;
Het stof der onwetendheid, dat zich gedurende eeuwen op de ongepolijste spiegel verzameld heeft,
Wordt nu, eens en voor altijd, weggeblazen door het zien van de Waarheid.
 
Mensen weten dit kostbare juweel echter niet te vinden,
Het ligt diep verborgen in de Kracht die het universum schept;
Activiteiten verricht door deze creatieve Kracht zijn een illusie en ook geen illusie,
Zoals zonnestralen tot de zon behoren en toch ook weer niet.
 
Laten we tot het uiterste gaan, niet alleen in onze innerlijke ervaring, maar ook in onze verwerkelijking,
En onze levens zullen perfect zijn, omdat we ons niet eenzijdig aan de Leegte hechten.
Niet alleen ik ben tot deze slotsom gekomen,
Maar alle zelfgerealiseerden, talrijk als de zandkorrels in India, delen deze mening.
 
Ik heb rivieren en zeeën overgestoken en ik heb bergen beklommen,
Om leraren te bezoeken, om de Waarheid te vinden, om het Mysterie te doorgronden;
En sinds ik het ware Pad gevonden heb met behulp van mijn leraar,
Weet ik dat ik me niet meer om geboorte en dood hoef te bekommeren.
 
Want lopen is de Waarheid en zitten is de Waarheid,
Of ik nu praat of stil ben, beweeg of niet, de Essentie is altijd zichzelf.
Zelfs wanneer ik aangevallen word verliest Het nooit zijn stilte,
Ook gif of andere bedwelmende middelen verstoren nooit de rust.
 
Sinds de plotselinge realisatie dat ik nooit geboren ben,
Hebben de spelingen van het lot hun macht over mij verloren.
Ver van de bewoonde wereld leef ik in mijn bescheiden onderkomen,
De bergen zijn er hoog en de bomen bieden voldoende schaduw.
Rustig en tevreden zit ik onder een oude pijnboom,
Hier heersen volmaakte rust en eenvoud.
 
De wijze zoekt niet naar de Waarheid, noch gaat hij problemen uit de weg:
Hij weet dat alle tegenstellingen leeg en onwerkelijk zijn.
En omdat ze geen realiteit bezitten is hij niet eenzijdig: noch leeg, noch niet leeg.
Dit is het echte kenmerk van wijsheid.
 
De ene Geest reflecteert alles helder als een spiegel, zonder vervormingen;
Ze dringt door in zelfs verste uithoeken van het universum.
De wereld en haar veelvormige inhoud, worden weerspiegeld in de ene Geest,
Die, stralend als een volmaakte edelsteen, geen ‘binnen’ en geen ‘buiten’ kent.
 
Als we ons exclusief hechten aan Leegte, dan ontkennen we de wereld met zijn oorzaken en gevolgen,
Alles wordt dan toegeschreven aan toeval en het kwaad wordt uitgenodigd om de overhand te nemen.
Hetzelfde gebeurt wanneer men zich eenzijdig vastklampt aan de gemanifesteerde wereld en zo de Leegte ontkent,
Dat zou hetzelfde zijn als zichzelf in de vlammen werpen om aan de verdrinkingsdood te ontsnappen.
 
Het is helemaal niet nodig om je aan de Werkelijkheid vast te klampen en het onwerkelijke heeft nooit bestaan.
Wanneer alle tegenstellingen overstegen zijn, dan verliest het begrip ‘onwerkelijk’ elke betekenis.
Wanneer de verschillende middelen om zelfrealisatie te bereiken losgelaten worden,
Zelfs dan blijft de eeuwige Eenheid zoals ze altijd geweest is.
 
Vertaald uit: History of Mysticism van S. Abhayananda, Atma Books, Olympia Washington. (J.C.)
 

Tekst satsang

Uit een Advaita gesprek met Douwe Tiemersma, Schiermonnikoog, 8 september 2010
 
Openingen naar openheid zijn er overal
Je kunt je bewust zijn van je situatie, maar word je dan ook maar bewust van de zuivere essentie van die situatie, de kern waar het om draait, de grondslag en belangrijkste kenmerk van de situatie. Dit is een hulpmiddel om heel snel tot het oorspronkelijke te komen. Bijvoorbeeld: het zitten op je plaats. Dat hoort bij je situatie. Je wordt je bewust: zitten is rusten; ik rust op de plaats waar ik zit. Wat is daar de essentie van? Dat is het voor honderd procent rusten. Daarbij mogen alle specifieke vormen van de situatie wegvallen. Allerlei bijkomstige vormen van die situatie, bijvoorbeeld de bank waar je op zit, de plaats waar je zit, het tijdstip, spelen dan geen rol meer. Honderd procent rusten betekent dat alle vormen wegvallen. Dat betekent dat er een oneindige rust, ontspanning is. Dus word je bewust van de situatie. Word je dan bewust van de essentie van die situatie en ga mee met die essentie. Een ander voorbeeld: als het goed is, heb je genoten van het eten vanavond. Dat is de situatie. Je kunt daar een heel verhaal over vertellen. Maar het gaat nu om dat genieten. Wat is de essentie van dat genieten? Dat is een zuiver, oneindig genieten. Ga daar in mee. Dan is er oneindige ananda, gelukzaligheid. Nog een voorbeeld: als je een stukje liefde hebt voor iemand of iets, wat is de situatie? Je kunt het beschrijven. Wat is de essentie van die situatie, wat is die essentie van liefde? Ga daar in mee en je komt in een oneindige sfeer van zuivere liefde.
 
Het werkende principe zijn we vaker tegen gekomen: in een bepaalde situatie ervaar je iets. Er is een subject en er is een object. Je richt je op je hoogste besef, de hoogste essentie die in die situatie mogelijk is. Deze zit niet meer op het dualistische vlak en van daaruit kun je dus de afstand tussen jezelf als subject en het object laten wegvallen. Dan is er de interne realisatie van het hoogste. Om die afstand te laten wegvallen is het nodig dat je open staat voor dat andere wat je eerst op afstand ervaart. Een liefdevolle openheid is nodig, een volledige acceptatie, een toewijding, een liefhebben van dat andere of die ander als voor jezelf, zodat het met jezelf mag samenvallen.
 
Openingen naar openheid heb je overal, als je het maar wilt zien. Het zit dus ook in de heel gewone dingen, in de gewone situatie. Ergens heb je in je bewustzijn een besef van zelfbewustzijn, maar dat is nog helemaal geconditioneerd. Toch heb je een besef van wat het zou kunnen betekenen om volledig in zuiver zelfbewustzijn aanwezig te zijn. Je blijft gericht op die essentie van zuiver zelf-bewust-zijn. Er is een toewijding, een ontspanning, een laten wegvallen van de afstand, een overgave. Dat betekent een loslaten van alles wat daar niet bij hoort. Dan is er de realisatie: oneindig bewust zijn. Je oriëntatie is dus doorslaggevend. Waar ben je op georiënteerd? Kijk je naar allerlei bijkomstigheden en maak je die ontzettend belangrijk? Dan weet je dat je in die situatie blijft vastzitten.
 
Nogmaals: de realisatie is niet ver weg. Het zit ‘m gewoon in de heel simpele dingen. Als je bij elkaar bent en je zit thee of koffie  te drinken. Dat is gezellig. Wat betekent het dat het gezellig is? Wat is de essentie van deze situatie? Laat dat groeien, ga daar in mee. In die sfeer van gezelligheid, in het je goed voelen, zit een stukje ananda. Dat is de essentie. Je begint met een situatie met eigenschappen. Die situatie is nog geconditioneerd. Wanneer je je toewijdt aan de essentie, wanneer je je er helemaal aan overgeeft, wordt het universeel, los van condities. Zelf ben je dan ook universeel, want je houdt niet meer vast aan de condities, die laat je achter je.      
 
Dit is wat Plato bedoelde met ‘ideeën’. Door scholing moest je leren de ideeën te schouwen. En degenen die de wijsheid liefhebben, de wijsgeren, de filo-sofen,  hadden die scholing doorlopen. Die ‘ideeën’ waren geen concepten, het was meer de essentiële vorm, de essentiële kwaliteit in de zin zoals we er nu over praten. Dan zie je dus de essentiële kwaliteiten achter de wereld van de vormen. En wanneer je daarin meegaat kom je in de wereld van de hoogste essentiële kwaliteiten: het schone, het ware en het goede. Als je deze beweging doorzet, kom je al gauw op het universele niveau van sat-chit-ananda: het ‘ik ben’, zonder eigenschappen. Dat is iets waar de speciale eigenschappen allang uit zijn verdwenen. Het gaat om die essentie van zijn-zelfzijn, en dat is zijn-zelfzijn zonder invulling.  
 
Heeft sat-chit-ananda altijd een gevoels-kwaliteit?
 
Ananda heeft een positieve gevoelskwaliteit. Maar het is een universele kwaliteit, een kwaliteit van het universele zijn-bewustzijn. Daar moet je op gericht blijven, totdat de afstand volledig weg is. Dat betekent dat het volledig gerealiseerd is, dat dat je werkelijkheid is.
 
Je gaat nu uit van gezelligheid en dan kom je uit op oneindige gezelligheid. Maar als je nu uitgaat van minder prettige zaken? 
 
Dan is het precies hetzelfde. Wanneer je het werkelijk doorzet kom je uit op de oorsprong waar alles uit voortkomt, zowel goed als kwaad. Verdriet bijvoorbeeld is niet zo'n prettige emotie, maar wanneer je werkelijk in die essentie van het verdriet duikt, gaat het zich uitbreiden, wordt het universeel verdriet. Je komt terecht in de oorsprong en dan wordt het stil. Na een tijdje uitvoerig gehuild te hebben en in je verdriet te hebben gezeten, wordt het stil en is er niets meer.
Er is een verhaal over iemand die altijd aan het stelen was, een echte beroepsdief. Hij was heel goed in het stelen. Hij kwam bij Ramakrishna met de vraag hoe hij bevrijding kon bereiken. Ramakrishna gaf hem het advies om zich te richten op de essentie van dat stelen, op de perfectie die daar als essentie in zit. Binnen korte tijd was hij verlicht. Doordat hij de perfectie zo serieus nam, bleef alleen de Perfectie over. Het maakt dus niet uit of de situatie als positief of als negatief beoordeeld wordt.
 
In die beweging naar de oorsprong wordt het steeds subtieler, steeds ijler. Je hebt, in Indiase termen, drie basiskwaliteiten, drie guna’s. Die drie guna’s zijn aanwezig op alle niveaus. Op alle niveaus heb je traagheid (tamas), vurigheid (rajas) en zuiverheid (sattva), want dat zijn eigenschappen van de hele natuur. Ook op het niveau van sat-chit-ananda zijn die drie guna’s er nog, al is het dan al heel ijl en open geworden. Als geheel gaat het wel steeds meer in de richting van een sattvische zuiverheid, maar de drie guna’s blijven aanwezig tot aan het laatste.
 
Overheerst de zuiverheid dan in die drie guna’s?
 
Nee, dat zeg ik niet. Misschien kun je het zo stellen: die drie zijn altijd aanwezig, alleen de nul waarde wordt verschoven zodat het totaal steeds sattvischer (zuiverder) wordt. Tamas en rajas hoef je dus niet uit te schakelen, dat lukt je toch nooit. Op elk niveau heb je nog te maken met die energieën. Zolang er nog energieën zijn heb je te maken met de natuur, met de drie guna’s. Als totaal wordt het wel steeds ijler, lichter en in die zin meer sattvisch. Dan is de realisatie van het absolute als bron van de guna’s geen probleem meer.
 
 

Mededelingen

Dit seizoen is er nog een satsang in Gouda op 9 mei, 20.00 uur. In de zomer zijn er de twee weken op Schiermonnikoog.

Nieuw op de website

Klassieke teksten
- Lied van Verlichting

Kalender

Tenzij anders aangegeven vinden bovenstaande bijeenkomsten plaats in het Advaitacentrum, Fluwelensingel 53, 2806 CC in Gouda.

Bijeenkomst advaitagroepen