2013/05 Nu weet ik wat het betekent om alles los te laten

 Jaargang 14 nr. 10 (18 mei 2013)

Tekst satsang

Uit een Advaitagesprek met Douwe Tiemersma, Gouda, 28 augustus 2011
 
Nu weet ik wat het betekent om alles los te laten
 
Wanneer kun je spreken van de grootste helderheid? Dat is wanneer je de oorspronkelijke waarheid omtrent je zelfzijn in één keer herkent, met daarin dat hele leventje van je. Dat vindt heel gemakkelijk plaats wanneer je aan het eind van het leven staat, wanneer dat leven wordt afgesloten. Hierover is al vaak geschreven. Veel mensen ervaren dan het hele leven als één groot geheel op een heel heldere wijze. Hoe kan dat? Het is een heel andere wijze van ervaren dan wanneer je de gebeurtenissen als plaatjes allemaal naast elkaar ziet. Het is het totaal van je hele leven en dat wordt afgesloten. Je staat zo'n beetje aan de rand van die kosmos van dat leven en intern heb je er kennis van wat voor levensvorm dat was, met allerlei aspecten zoals die er in dat leven geweest zijn. Iedereen heeft er wel een zekere notie van. Daarom haal ik het nu ook naar voren. Je kunt een plaats innemen van waaruit je die hele ruimte van dat leven met die vormen die daarin geweest zijn, als totaliteit overziet. Dat geheel zal wegvallen. Waarin? In iets waar niets meer over te zeggen valt.
 
Wanneer het gaat om een totale bevrijding dan zou het hele leven met al die aspecten totaal vrij moeten komen. Nisargadatta heeft gezegd dat die totaal bevrijdende realisatie altijd gepaard gaat met doodgaan. Wanneer je heel erg hecht aan het leven dan komen er natuurlijk veel weerstanden op omdat je je identiteit hebt in dat leven en dat wil je niet opgeven. Wanneer het dan toch doorgaat, kan er op het allerlaatst nog een bevrijding zijn als er een bewustzijn is van: nu weet ik wat het betekent om alles los te laten. Het kan ook zijn dat het allemaal niet zo zwaar meer is en dan wordt het veel lichter. Dan is er veel meer een beweging in positieve zin. De laatste kwaliteit is dan alleen nog Ananda. Maar zelfs wanneer die notie van dat doodgaan er nog niet zo is, zal toch die totaliteit van het hele leven losgelaten moeten worden.
 
Het kan in de advaitabenadering natuurlijk heel gradueel gaan en dat kan op verschillende manieren. Een belangrijke wijze is die waarop je bewust bent van jezelf terwijl je bezig bent, terwijl je hoort, terwijl je ziet, gewoon terwijl je betrokken bent in het alledaagse leven. Wat betekent dan bewustwording van je hele situatie? Je kunt als het ware een klein beetje naar boven of naar achteren gaan en zien hoe het leven zich afspeelt. Bij voorbeeld bij het waarnemen, het zien. Je kunt jezelf zien zitten kijken naar bijvoorbeeld die lamp. Ik, als lichamelijke waarneming zie daar een object - de lamp. Maar tegelijkertijd zie ik mijzelf kijken naar de lamp. Kun je datzelfde nog een keer doen? Ik zie mijzelf als waarnemer van de situatie, waarin ik lichamelijk die lamp waarneem. Filosofen zeggen dan: ‘flauwekul dat kun je natuurlijk oneindig keer herhalen, het is absurd.’ Nee, wanneer je dat werkelijk twee of drie keer doet is het genoeg, maar je moet het wel heel concreet doen. Filosofen denken er alleen maar over, maar wanneer je het werkelijk doet, moet je eens kijken wat er gebeurt. Alle persoonlijke eigenschappen met allerlei ego-elementen verdwijnen dan. Hoe zit het dan met het zelfzijn? Er is nog een kwaliteit van bewustzijn maar meer ook eigenlijk niet. Je stelt het zelf vast.
 
Op dat eerste niveau van bewustwording - ik zie mezelf kijken naar de lamp - heb je vaak nog allerlei persoonlijke elementen die je meeneemt naar dat niveau zodat je daar nog gaat oordelen. Bijvoorbeeld: ‘ik moet beter kijken’. Dat is de alledaagse bewustwording, dat is bij iedereen zo. Je kunt jezelf bekritiseren. Maar word dan opnieuw bewust van die beoordelaar. Dan zie je dat die elementen van het commentaar geven al minder of helemaal niet meer aanwezig zijn. In die zin vallen dus steeds meer van die persoonlijke kenmerken en conditioneringen weg. Die bewustwording zal verder door moeten gaan. Zie je dat dat in de richting gaat - waar ik mee begon - van het einde van het leven, dat je dan bewust wordt van het hele leventje zoals dat heeft plaatsgevonden? Het is een uitbreiding van het bewustzijn. Er blijft een steeds ruimere sfeer van zelfzijn over en ook dat kun je weer opnieuw bewust worden. Op een gegeven ogenblik is die bewustwording zo ver gegaan dat er eigenlijk niets meer over te zeggen valt. Het laatste is dus alleen een ‘ik ben’ zonder invulling. Misschien ook nog een ‘ik ben bewustzijn, gelukzalig-zijn’, maar dat in universele zin zonder vormen, zonder verdere kwaliteiten. Dus die hele kosmos van het leven en die laatste kwaliteiten van het leven, lossen op in dat oorspronkelijke. Je kunt er verder niets over zeggen, maar je ervaart wel dat daar die oorsprong is. Dat is je oorsprong.
 

Mededelingen

Op 15 juni  is er een open dag van de AYO. Meer informatie is te vinden op www.advaitayogalerarenopleiding.nl of www.AYO.nu

Open Dag

15 juni

2013

Kalender

Alle bijeenkomsten in het Centrum te Gouda, tenzij anders vermeld

Bijeenkomsten advaitagroepen