3-13 Het enige is: meditatief bij dit ‘weten’ van jeZelf te blijven, en daarmee weer samen te vallen


jaargang 3 nr. 13 (16 april 2002)

Nieuws is, dat ’t Brandpunt met de kerk verkocht gaat worden en dat onze bijeenkomsten daar onzeker zijn. Vooral Odile heeft om zich heen gekeken naar een geschikt pand voor haar en voor Stichting Openheid. Het lijkt erop dat dat er nu aankomt. We houden u op de hoogte.

A.s. weekend: De Hoorneboeg, Hilversum!

Dit keer staan hieronder alleen twee stukken van een briefwisseling. Deze zijn opgenomen omdat er punten in staan die ook voor anderen herkenbaar en belangrijk kunnen zijn.

Uit een briefwisseling (1)

…. Ook nog bedankt voor je uiteenzettingen betreffende mijn ervaringen gedurende intensieve meditaties. Zoals ik je al eerder geschreven heb, zijn er tijden dat ik schijn te weten; een gevoel zegt mij dat ik weet. Echter als men mij zou vragen wat ik weet, weet ik het niet. Het schijnt tijden te zijn van buiten cognitieve ervaringen. Zoals je zei, de samadhi ervaringen zijn van dien aard. Mijn hang-up is dat het voor mij heel moeilijk is om in te zien dat je iets kan rapporteren wanneer er geen denken aanwezig was geweest. Wanneer je iets rapporteert als een ervaring moet ten eerste denken aanwezig zijn geweest en ten tweede een wetenschap van datgene wat je rapporteert. Een andere verklaring die ik aan mijn samadhi ervaringen gaf was dat ik in een toestand verkeerde van volkomen duisternis; dit als een uitleg dat er geen cognition aanwezig was geweest. Echter wel de aanwezigheid van awareness, daarom mijn uitleg van awareness of awareness only …
Frank

Uit het antwoord van Douwe

Je schrijft: ‘een gevoel zegt mij dat ik weet’. Dat weten is het allerbelangrijkste. Natuurlijk is dat weten niet cognitief , in vormen en begrippen. In die zin ‘weet je het niet’. Achteraf wil je erover praten, maar dit lukt niet. In de staat van weten, ben je er alleen maar als bewust-zijn (awareness), zonder objecten, zonder cognitie. Je formuleert dat correct vanuit je ‘weten’. Het enige is dus: meditatief bij dit ‘weten’ te blijven, en daarmee weer samen te vallen. Het is eigenlijk een ‘object-meditatie’, waarbij de afstand tussen jezelf en het ‘object’ gaat wegvallen. Eigenlijk is dat ‘weten’ de kern van jeZelf, dus de meditatie is een Zelf-meditatie. Moeilijk is het niet. Andere meditaties zijn dan overbodig …

Uit een briefwisseling (2)

… In Advaita Post jaargang 3 nr. 12 (9 april 2002) staat: "Nu zeggen omstandigheden niets over de mogelijkheden van spirituele ontwikkeling. Wel is elke situatie vol mogelijkheden".
Ik ben dus niet akkoord met die opvatting, de geschiedenis bewijst heel duidelijk het tegendeel. Ik zal het heel beknopt situeren:

1.  Moest dit zo zijn dan zou er al eeuwen aan Advaita Yoga gedaan zijn hier in Europa en in Afrika en vooral overal in Azië; wat heel zeker niet is gebeurd. Alleen nu in deze tijd na de 2 de wereldoorlog is het veranderd omdat de geest van de mensen vrijer mocht denken de macht van de kerk werd gebroken (in vroegere tijden was het de kerk die zei wat de mens mocht denken en wat hij of zij niet mocht denken - de biecht was onder ander een machtig middel daartoe - ze beladen de mensen van jongsaf met een enorme angst en schuldgevoel die zich dan uitte in een tegennatuurlijk gedrag). De oude mensen kunnen nog genoeg vertellen over die tijd en als je geen oude verhalen kunt horen dan moet je maar eens de geschiedenis boeken raadplegen vooral de kerkgeschiedenis is interessant.

2.  Er is een tijd geweest dat ze in Kashmir heel veel Advaita leraren hadden (in de tijd van Christus was dit zo). Ook het Boeddhisme floreerde. Je weet ook dat door de inval van de moslims in het begin van de jaren 700 - 800 v.Chr. werden de landen die nu Pakistan, Afghanistan enz. heten overweldigd door de deze plunderende rovers in naam van God. In de jaren 1398 zijn ze dan de Indus overgestoken met dezelfde gevolgen. Miljoenen mensen zijn er dan vermoord ze konden ook kiezen ofwel sterven ofwel zich bekeren. De Boeddhisten werden in een minimum van tijd tot bijna niets gereduceerd. Van Advaita was geen sprake meer. Er bestaat tot op heden geen betere godsdienst dan de Islam om uit te zuiveren, zelfs de Christelijke priesters konden niet doordringen in hun gebieden. Deze mensen gedogen alleen een kleine minderheid van ongelovigen. De Koran regelt hun hele leven zowel politiek, godsdienstig, familiaal;
Je weet ook dat de soefi's niet gedogen worden; en als je weet dat praktisch alleen mannen aan soefisme kunnen doen waar is het universele bewustzijn dan. Als de mensen moeten handelen in het verborgene is dat dan niet uit angst? Angst voor het verdwijnen van hun leer zou je kunnen zeggen maar dit is ook angst.
Je weet ook dat Meester Eckhart openlijk zijn eigen leer heeft moeten loochenen. Het doet er niet toe als hij dat deed niet uit angst voor zijn eigen leven maar voor het sparen van zijn geschriften. Angst is het!

Er zijn maar weinig bekende leraren die openlijk en zonder schrik hun leer ook in 'terreurlanden' konden verkondigen, een daarvan is Jezus Christus, die had niet de lafheid van vele andere leraren. Hij wist dat de Joden gevaarlijk fanatiek waren en wreed.
Nu zijn er veel advaitaleraren in het Westen maar dit is maar een verschijnsel die te maken heeft met de verdraagzaamheid die er tot op heden bestaat onder de mensen. Er zijn geen advaitaleraren in fundamentalistiche landen, er zijn ook geen centra's van Krishnamurti in die landen enz.

Dus moet ik zeggen niet akkoord te gaan met uw bewering, het zijn alleen maar uitzonderingen in zekere omstandigheden. De Advaita kan maar opkomen in landen met een zekere vrijheid van geest. En dat geldt ook voor andere spirituele godsdiensten die op verdraagzaamheid zijn gebaseerd.
Eigenlijk is er een strijd nodig van de mens die vecht voor zijn vrijheid, deze mens moet vechten voor de vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid van alle mensen en dat gaat alleen in het besef van 'de Eeuwige Vrijheid' die altijd in ons is en alomtegenwoordig.

Luc

Dag Luc,
Allereerst moet ik zeggen dat ik je spontane reactie waardeer. Je bent er volledig bij betrokken.

Het principiële punt van mijn uitspraak is, dat op het ogenblik 'nu' niemand zich kan verschuilen achter omstandigheden, wanneer het gaat om zichzelf los te laten. Dat gebeurt maar al te vaak: sommigen zeggen ze dat ze daarvoor te oud zijn, anderen te jong, sommigen zeggen teveel geprogrammeerd te zijn, anderen te weinig houvast te hebben. Altijd is er wel een smoes. In de existentiële situatie is er een ruimte, waarin het de ene kant op kan gaan en de andere kant. Het hangt van jou af wat er gebeurt. Als je die onherleidbare situatie op een afstand gaat bekijken, ga je het als een wetenschapper beschrijven en je gaat verklaren wat er gebeurt is. Dat is altijd achteraf en dat gebeurt altijd na objectivering van de situatie, en dat is niet die van de eerste persoon, het zelf, in het actuele 'nu'. Daarin zal het gebeuren en niet in de tijd van historici. Daar heb je in het 'nu' niets mee te maken.

De feitelijke punten die jij aanhaalt zijn dus voor de eerste persoon niet van belang. Alleen een denken bemoeit zich ermee. Dat is niet erg, als je het belangrijkste niet vergeet en als je een correcte weergave geeft. Ik sprak van 'spirituele ontwikkeling'. In elke tijd, hoe zeer bepaald ook door machtsstructuren, is er spirituele ontwikkeling geweest. Moet je eens kijken wat een spiritualiteit er was voor de 2e wereldoorlog (jouw punt 1). Zie eens naar de Middeleeuwen. Als je maar wilt lezen en zien, dan merk je op dat er, ondanks de machtsuitoefening van de kerk, veel spiritualiteit was. Gedeeltelijk ontwikkelde de spiritualiteit zich binnen de kerk, gedeeltelijk juist door zich af te zetten tegen de kerk. Aan de andere kant zie je nu in onze tijd dat de grote groep zich niet met spirituele zaken bemoeit, een kleinere groep die spiritualiteit mooi vindt maar niet echt verandert en slechts een handje vol mensen die zich werkelijk in een spirituele ontwikkeling engageren. Dat is nooit anders geweest. Ook nu zijn er remmende omstandigheden (vooral consumptie en werk. Moet je de jongeren en de ouderen maar horen. Maar, juist die obstakels kunnen een doorbraak geven; daarin werken ze positief. Dat is nooit anders geweest. Ook nu lopen mensen achter een spiritueel reveil aan, maar dat zegt niets over werkelijke doorbraken. Dat is nooit anders geweest. De omstandigheden veranderen, de principes van leven en transcendentie niet.

De 'Eeuwige vrijheid' is er altijd al, zoals je schrijft. Als je vanuit dat besef gaat vechten voor vrijheid van meningsuiting e.d. kijk je de verkeerde kant uit. Het cruciale blijft de eigen situatie in het 'nu', waar een werkelijke realisatie van de 'Eeuwige vrijheid' kan doorbreken.

Met vriendelijke groet,
Douwe


Er is geen tweeheid

als je ontspannen bent
in zelf-bewustzijn
is dat duidelijk.


  • De bron van het zijn

    ‘Wat was mijn toestand, voordat er ervaring was? Wie was er om op deze vraag te antwoorden? … dat Ik dat geen vorm heeft en zichzelf niet kent als ik ben.’

  • Psychotherapie en non-dualiteit

    De psychotherapie en oosterse bevrijdingstradities zoals advaita vedânta en boeddhisme hebben in de laatste jaren een steeds grotere belangstelling voor elkaar gekregen. Ze hebben elk specifieke noties en werkwijzen, maar overlappen elkaar voldoende om een vergelijking mogelijk te maken.
    In dit boek worden diverse westerse psychotherapeutische stromingen en twee bevrijdingswegen die van oorsprong respectievelijk hindoeïstisch (Advaita Vedânta) en boeddhistisch zijn, met elkaar geconfronteerd.

  • Non-dualiteit - de grondeloze openheid

    Non-dualiteit is niet-tweeheid (Sanskriet: a-dvaita), de afwezigheid van scheidingen. Deze openheid vormt de kern van elke spiritualiteit en mystiek. Maar wat is non-dualiteit nu precies? Daarover gaat het nieuwe boek van Douwe Tiemersma. In zijn vorige boeken stond de non-dualiteit ook al centraal, maar nu laat hij stap voor stap zien wat non-dualiteit in de eigen ervaring betekent. Iedereen blijkt die ervaring te kennen en te waarderen.

  • De ander en ik

    Dit boek bevat de lezingen en enkele andere teksten van het 2e Advaita Symposium over de relatie van 'de ander en ik'. De vragen kwamen aan de orde: Wat is de aard van de ander; in hoeverre of in welke zin verschilt de ander van mij en in hoeverre vormen wij een eenheid? De bespreking van deze vragen kon een verheldering geven van problematieken als ‘de aard van het zelf’, ‘de mogelijkheid van communicatie’ (in hoeverre kunnen wij elkaar begrijpen?), ‘de grondslagen van ons morele gedrag’ en ‘de ander als leraar’.

Boeken

Douwe schreef en redigeerde gedurende zijn leven boeken. Via onze uitgeverij zijn deze nog verkrijgbaar.

Bekijk het aanbod