8-11 Licht je anker maar

Jaargang 8 nr. 11 (27 juni 2007)

De retraiteweken

Het waren twee bijzondere retraiteweken. De scheepsretraite op de tweemaster Waterman (klipperaak) was niet alleen vakantie, maar vooral een praktische leerschool. Het leven op een kluitje en het samenwerken bij het zeilen en bij de niet-gereguleerde corvee liep uit op het beleven van een grote gezamenlijkheid en eenheid. Tussen de bedrijven door ontstonden diepe stilteperioden. De foto boven (in de kombuis) geeft de thema’s aan van de inleidingen die aansloten bij de ervaringen op het schip.
Rondom was de horizon te zien. Deze blijvend bewust worden betekent een verruiming van de eigen bestaanssfeer, vanuit het eigen lichaam, via de groep en het schip, tot de horizon en verder.
Het anker werd regelmatig uitgegooid, maar ook weer gelicht. Voor dit lichten van het anker moet eerst alles aan boord in gereedheid worden gebracht. Dan zeilt het schip zomaar weg. Zo kan iedereen het anker lichten dat vastzit in allerlei eigen gevoelsmatige zaken. Meestal is voor dit loskomen van fixaties enige voorbereiding nodig, maar dan draai je aan de lier en zeilt het schip zomaar weg.
Door de golven deinde het schip met alles en iedereen heen en weer. Het accepteren en het meegaan met de deining betekent een diepe ontspanning en een eindeloos zakken in het water dat niet verschillend van je is. Intern is dat bewust te ervaren.

Op Schiermonnikoog was er de stilteweek. In de begindagen bleken gesprekken en lichaamswerk wel nodig te zijn. Daarna was er snel een zakken in de diepe, diepe stilte. Dat we geen yogazaal hadden, bleek helemaal geen gebrek te zijn. De sfeer van de kapel werkte uitstekend mee. Het was een prachtige ervaring als groep zo oneindig diep in de oorspronkelijke stilte te zijn. De herkenning Stilte te zijn, was toen niet moeilijk meer.

Het punt is die sfeer op bewuste wijze te laten voortbestaan door je niet te laten afleiden. Al eerder wees ik op de mantra: Schier is hier. Iemand schreef me Schier in te slikken en zo eeuwig in de openheid te zijn. Hoe het ook zij, blijf bij de essentie. Dan worden de condities al gauw zo betrekkelijk, dat je daar niet meer afhankelijk van bent.

Goeroes

Eind vorig jaar was er in Rotterdam een minisymposium over ‘Goeroes en charisma’. Aanleiding was het verschijnen van het boek Goeroes en charisma. Het riskante pad van leraar en leerling van André van der Braak. Enkele opmerkingen die ik toen maakte staan nu ook in de boekbespreking in InZicht 9 nr. 2 (mei2007) – zie ook hieronder ‘Nieuw op website’. Het belangrijkste punt was de verwijzing naar een hoger weten van zuivere openheid, dat verder gaat dan het psychologische niveau.

“... daarin gaat het om mensen die zich moeten kunnen laten inspireren, een evenwicht moeten houden tussen idealisering en de-idealisering, kritisch moeten blijven, enzovoort. Dat is niet slecht, maar een authentieke spirituele weg gaat verder. Daarin is er niet alleen, naast eros, een rationele scepsis [André], maar ook het hogere inzicht, een diepgaand weten. Het is een weten van de hoogste, ongeconditioneerde waarheid en die is er al – zij het op vage wijze - vanaf het begin, anders zou men niet het spirituele pad opgaan. Als de leerling teruggaat naar dit eigen weten waarin hij zo eerlijk mogelijk is voor zichzelf, heeft hij een grondslag voor de beoordeling van de authenticiteit van een leraar. In de relatie met een leraar gaat het, ten slotte, maar zeer ten dele om geïnspireerd worden en kracht ontlenen [André]. Het gaat om overgave aan de openheid die eerst in de leraar duidelijk wordt herkend. Die herkenning geeft het diepe weten ‘zo is het’ en hieruit vloeit het vertrouwen voort dat nodig is om de overgave aan de openheid – niet aan de leraar - mogelijk te maken.”

Hartelijke groet,
Douwe Tiemersma