8-19 Alles is open, alle scheidingen vallen weg. Is dat niet prachtig?

Jaargang 8 nr. 19 (10 december 2007)

NIEUW

Management en non-dualiteit
De spiritualiteit van ongescheidenheid in werk, bedrijf en organisatie
Douwe Tiemersma (red.)
met medewerking van Paul de Blot SJ, Wilfried Claus, Teun Hardjono, Lars Overhaus, Arun Wakhlu en Johannes Witteveen
140 blz., ISBN 978 90 77194 05 8
paperback, € 12,00

De auteurs vertellen over de aard en mogelijkheden van de gerichtheid op non-dualiteit in het leidinggeven vanuit verschillende invalshoeken. Zij zijn allen geïnspireerd door de vreugde en schoonheid van non-dualiteit en door de mogelijkheid dat deze zich in de werkomgeving verspreidt door een non-duale instelling van leidinggevenden. Vanuit hun ervaring en inzicht laten zij zien dat veel problemen in relatie tot het werk en tussen medewerkers, in de interne organisatie en externe contacten verdwijnen als de scheidingen worden opgeheven. Zij hopen dat dit boek een groter inzicht geeft in de aard van non-duale heelheid in het management en dat deze heelheid ook anderen zal inspireren om haar te bevorderen.

Inhoud
Douwe Tiemersma    – Voorwoord
– Korte aanduiding van de inhoud van de hoofdstukken
Douwe Tiemersma    – De doorbreking van dualiteit in het management
Arun Wakhlu            – Non-dualiteit, wholesome leadership en de actuele uitdagingen
Wilfried Claus            – Wholesome leadership: het dagelijkse zoeken naar vreugde, vrede en welvaart
Teun Hardjono          – Non-duale eenheid als principe voor het inrichten van organisaties
Paul de Blot SJ           – Is vernieuwing mogelijk in het spanningsveld van de dualiteit?
Op zoek naar de spirituele kracht van de organisatie
Johannes Witteveen   – Management en de spiritualiteit van eenheid
Lars Overhaus           –  Niet-regelen op een zeilschip – een ervaringsverslag
Douwe Tiemersma    – Non-dualiteit op de werkvloer

Franco thuis na bestelling via www.advaitacentrum.nl, tel. 078 6767122, of uitgeverij en overmaking van het verschuldigde totaalbedrag op bankrekening 38.68.78.110 t.n.v. Uitgeverij Advaita Centrum te ‘s Gravendeel, o.v.v. de titel.

Tekst

Advaita  bijeenkomst  met  Douwe  Tiemersma  op  zondag 4 november 2007 te Brugge
Aantekeningen van Danny

Vanuit de gerichtheid naar buiten toe, laat je nu je aandacht naar binnen keren.
Ga terug naar de oorsprong van aandacht in jezelf.

Merk het punt in jezelf op van waaruit je waarneemt.
In het kijken naar de dingen ben je als een punt, een centrum, aanwezig, meestal achter je ogen.
Ga, teruggaande, dat punt binnen en je ervaart de open ruimte in jezelf.
In die openheid zit je nergens vast.

Alles komt open.
Je voelt jezelf oplossen.
De oude structuren komen los en verdwijnen.
De spanning van het ego komt vrij.
Egocentriciteit lost beetje bij beetje op.

Wanneer de laatste structuur van het ik verdwijnt, kun je het gevoel hebben dat je in de afgrond valt; misschien heb je het gevoel dat je doodgaat.
Anderen barsten in lachen uit en zien het belachelijke in van de ik-verkramping.

Je ervaart dat je het alomvattende bent.
Je ervaart jezelf als de open ruimte.
Die oneindige ontspanning brengt oneindige vreugde met zich mee.

Wanneer je helemaal in de ik-spanning zit, onderga je veel leed en pijn.
Dit is wat men noemt: de hel.
De hemel ontstaat wanneer je van alle banden bevrijd bent.
Zonde is het vasthouden aan het beperkte ik.
De duivel is de stem die zegt dat dit en dat belangrijk is.
Let ervoor op dat je je ziel niet aan de duivel verkoopt.
Zie dat dit alles je eigen constructie is en blijf bij de essentie.

In de loop der jaren heb je allerlei psychische structuren opgebouwd.
Deze structuren bezitten een zekere gelaagdheid.
Als je naar binnen keert, ga je door die verschillende lagen heen en kom je uit in het oneindige zelf-zijn.
Daar is geen ik-spanning meer aanwezig.
Het is er volkomen stil.

De open ruimte die je in jezelf ervaart is besmettelijk voor anderen.
Hij werkt aanstekelijk.
Door jouw ruimte ervaren anderen meer ruimte in henzelf.
Openheid in jezelf leidt tot meer openheid bij de ander.
Zo gaat ook de ander meer en meer herkennen wat altijd aanwezig is.

Komt er verdriet bij je op, laat dit verdriet dan toe.
Zorg ervoor dat je gewoon open blijft.
Bepaalde emotionele brokken en ego-restanten zijn hardnekkig en hebben de tijd nodig om op te lossen.
Besef dat jij de open ruimte bent en fixeer je niet op die emotionele spanningen.
Blijf bij jezelf als open sfeer.
In die oneindige ruimte lossen de verkrampingen vanzelf op.

Jij bent de open sfeer die voorafgaat aan alle problemen.
Herken dit duidelijk.
Verblijf in de sfeer van totale openheid en ontspanning.
Ontspan je en laat alles gebeuren in het grote geheel.
Zo gaat het leven zichzelf vorm geven.
Alles organiseert zich vanzelf.

Besef dat jouw sfeer ruimer is dan de alledaagse handelingen zoals eten, afwassen, …
In de ruimte van jezelf gebeuren de dagelijkse activiteiten vanzelf.
Er is geen ik die eet of afwast.

Treedt het ik weer op de voorgrond, keer dan terug tot het ruime zelf-zijn.
Omdat er een grotere ruimte is, is er ontspanning en verdwijnt de gescheidenheid.

Stel jezelf regelmatig de vraag: ‘Hoe zit het met mezelf?’.
Zo merk je bijvoorbeeld op dat je in je denken zit.
Zo word je je ook bewust van diepe identificaties.
Stel steeds weer opnieuw de vraag: ‘Hoe zit het met mezelf?’
Nu besef je bijvoorbeeld dat je de waarnemer van alles bent.
Op een bepaald ogenblik valt er niets meer te zeggen.
Je ontdekt dat er alleen vrij-zijn is.

Ik ben meer dan alle dingen die in mijn bewustzijn verschijnen.
Ik ben groter dan mijn levensverhaal.
Ik ga vooraf aan al die identificaties, ik ben er vrij van.
Zelf ben ik die oorspronkelijkheid van vrijheid, het universele zelf-zijn.

Blijf bewust van jezelf als het alomvattende waarbinnen de dingen plaats vinden.
Er is geen spoor van een egocentrum te bekennen.
Als er geen ego is, is er geen eigenbelang meer.
Er is geen vasthouden meer.
Je hoeft jezelf niet te verdedigen.
Er is alleen maar openheid.
In die openheid is er veel creativiteit.

Alles is open, alle scheidingen vallen weg.
Dat is vrede, liefde, eenheid.
Is dat niet prachtig?

Gelezen - Over Identiteit

Bas Heijne
Tegenwoordig wordt overal gesproken over de identiteit van mensen, een onderwerp dat altijd al centraal staat in de advaita-benadering. Daarom las ik met interesse het gekregen essay hierover: Onredelijkheid van Bas Heijne (De Bezige Bij, Amsterdam 2007). Hij beschrijft met verve allerlei persoonlijke ervaringen en maatschappelijke verschijnselen waarin het wegvallen van de vaste identiteit in de grote geglobaliseerde wereld tot uiting komt. Daarnaast zet hij het zoeken naar identiteit in de kleine wereld van de eigen groep, etnisch, cultureel, familiaal enzovoort. Vaak worden deze ontwikkelingen tegenover elkaar geplaatst, maar volgens Heijne moeten beide, terecht, naast elkaar blijven staan.
Dat het gevoel van het eigene en lokale niet uitgespeeld moet worden tegenover het universele zonder specifieke identiteit zijn, klinkt de meeste lezers van Advaita Post welbekend in de oren. Het zelf-zijn zit overal in, zowel in de kleine individuele sfeer als in de grote kosmos. Heijne heeft het echter, zoals de meeste schrijvers, alleen over de sociale identiteit. Het is de maatschappelijke identiteit van personen die door het wegvallen van de grote vaststaande wereldbeschouwingen en de globalisering voor een groot deel wegvalt en die mensen opnieuw zoeken in hun ‘roots’. Wat hij niet ziet is dat de grondslag van dit hernieuwde zoeken wordt gevormd door personen met een ik-identiteit, een ‘ik-ben’, die geen genoegen nemen met de kaalheid van dit ‘ik-ben’. Zij willen een duidelijker vorm hervinden waarin ze zich thuis voelen. Traditioneel wordt dit in India gezien als de basis van een nieuwe ronde van de kringloop van levens (samsâra). De bespreking van Heijne en van vele andere schrijvers in het identiteitsdebat gaat dus niet diep genoeg en blijft daarom onbevredigend.
Het is dus belangrijk te zien dat het ‘ik-ben’ zonder nadere kwalificatie kan worden geaccepteerd en zelfs in overgave kan worden losgelaten. In dat universeel vrij-zijn hebben alle sociale identiteiten een betrekkelijke plaats, zonder het universeel open bewust-zijn in te perken.

Theodore Dalrymple
De Britse psychiater Dalrymple is bekend door zijn aanvallen op het cultuurrelativisme en zijn oproep tot meer eigen verantwoordelijkheid. Over de dingen die hij zegt in een interview (Trouw 1 december 2007) zou van alles te zeggen zijn, maar het punt van identiteit licht ik er uit.
“Door de verdwijning van allerlei vormen van ’transcendentie’ – waarmee hij doelt op datgene wat het alledaagse leven overstijgt – raken mensen enorm gefocust op zichzelf. Alle zingeving komt te rusten op de schouders van het individu. We zijn obsessief met onszelf bezig, helaas zonder dat dit gepaard gaat met contemplatie en geduldige vormgeving van ons eigen bestaan. „Als alles wat je hebt het huidige ogenblik is, dan moet je dat moment zo dramatisch mogelijk maken.”
Een karakteristiek van de hedendaagse psychologie van het moment, aldus Dalrymple, is ’zelfabsorptie zonder zelfonderzoek’. „Dus je ondervraagt jezelf niet – maar je wordt helemaal door jezelf in beslag genomen.”
Door deze zelfobsessie wordt volgens Dalrymple het slechte toegeschreven aan misstanden in de samenleving, zoals armoede of de omgang met verkeerde vrienden. Ook relativeren mensen hun eigen hufterige gedrag als ze daarop worden aangesproken: ’Waar maak je je druk over?’ Er is sprake van een outsourcing van de eigen verantwoordelijkheid, ook bij de ‘medicalisering van ons zieleleven’. “In Engeland wordt tegenwoordig het woord ‘ongelukkig’ bijna nooit gebruikt. Het woord ‘depressie’ is daarvoor in de plaats gekomen.’ Depressie is een ziekte en als je ziek bent is het aan de arts om je beter te maken. Tot zover het interview.
Voor ons is hier het belangrijkste punt: de ‘zelfabsorptie zonder zelfonderzoek’. Dat is een herkenbaar verschijnsel, ook in advaita-kringen. Dalrymple wijst op het zelf van ik-personen dat zichzelf centraal stelt en weinig ‘anders’ ziet. Dat beperkte zelf-zijn noemen we ‘ego’. Hij laat dan terecht een groter kader zien waarin er een eigen verantwoordelijk is, waarin niet alles wat als negatief wordt ervaren van buiten komt. De identiteit van de persoon ligt dan weer in zijn/haar verantwoordelijkheid, de verantwoordelijkheid nemen voor de eigen handelingen en de eigen situatie.
Deze beweging mag dan positief zijn in een wereld van ik-personen, een definitieve oplossing biedt ze niet. Dat is door de eeuwen heen duidelijk gebleken: zolang het gaat om ik-personen blijft er een belang van het ik meespelen. Het laten wegvallen van het ik-centrisme is de enige echte oplossing. Daarvoor zal het ‘zelfonderzoek’ van Dalrymple dus verder moeten worden doorgezet, totdat duidelijk is dat niet het probleem in het zelf ligt, maar in de beperkende identificatie van dit zelf.

Een hartelijke groet,
Douwe Tiemersma