4 - Stervensbegeleiding is vaak niet nodig
Brief 31 mei 2006
Ik heb regelmatig de moeder van mijn schoondochter aan de telefoon en zie nu ook hoe dat gaat. Ze is langzaam aan het doodbloeden en de artsen staan gewoon machteloos. Ze zeiden haar: als u erg gaat bloeden, trek aan de bel. En vervolgens gebeurt er niks. Zeggen alleen: we hebben het maximum gedaan en het minimum bereikt. Ze wordt vervolgens aan haar lot overgelaten, ‘we kunnen niets meer’... de dagen in bloed en het ook nog zelf moeten opruimen! De vrouw heeft alles al achtergelaten, zonder hulp van iemand. Ook haar man is machteloos: die heeft het veel moeilijker. Ze zei: “Het gaat snel; alles wordt steeds minder, tot het met me afgelopen is.’
Ik herinner me steeds die dag vorig jaar: 7 wc-potten bloed, ook alleen, zonder iemand. En daarin- daarom was het onuitsprekelijk Goed. Juist geen hulp is dan hulp, hoe gek dat ook klinkt. Ook bij haar zie ik dat. Hulp kan dus ook juist belemmerend werken. De dingen gingen nog door: eerst nog terug naar het toilet met bloedingen, daarna naar anderen toe alsof er niets aan de hand was. Vroeger zou dat onvoorstelbaar geweest zijn.
Dus dan is er ook geen stervensbegeleiding meer nodig, het gaat toch wel vanzelf. Hoe triest het ook lijkt.
Uit het antwoord
Als het goed is, is stervensbegeleiding gericht op de zelfstandigheid waar jij over schrijft. Dan is er geen afhankelijkheid van anderen meer en ben je boven je eigen trieste of sentimentele gevoelens uitgekomen. Als die zelfstandigheid er is, is er geen begeleiding (meer) nodig.
Er is geen tweeheid
als je ontspannen bent
in zelf-bewustzijn
is dat duidelijk.
Boeken
Douwe schreef en redigeerde gedurende zijn leven boeken. Via onze uitgeverij zijn deze nog verkrijgbaar.