2015/04 Het conflict universele uitbreiding en vasthouden

 Jaargang 16 nr. 5 (30 april 2015)

 Tekst Satsang

Uit een gesprek met Douwe Tiemersma, Hoorneboeg, 6 maart 2009
 
Het conflict universele uitbreiding en vasthouden
 
Het radicale openbreken kan helemaal vanzelf gaan. Wanneer het niet vanzelf gaat is het zinnig heel nauwkeurig te gaan kijken naar dat wat blijkbaar is afgesloten, wat vastzit, maar wat kan gaan openbreken. Dat zal in het bewustzijn moeten komen, zodat het open komt. Via het bewustzijn kan het helemaal vrij komen. Het gaat natuurlijk om jezelf, je eigen zelf-zijn. Wanneer daarin iets zit wat afgesloten is, zul je dit heel duidelijk onder ogen moeten zien. Als dit vaag blijft, is het maar de vraag wat er verder gebeurt. Als die vaagheid blijft bestaan, en dat is maar al te gemakkelijk het geval, dan is je hele leven gebaseerd op dat afgesloten gebied. Dat heeft dan effect op alle aspecten van het leven, zonder dat je bewust bent van de oorzaak. Wat kun je zeggen over die afgesloten stukken? Zij hebben het karakter van energieën die vastzitten. Als het goed is, krijgen en nemen energieën de ruimte. Ze stromen, ze lossen op, maar ze kunnen dus ook vast zitten. Het gaat om energie, maar tegelijk gaat het om zelfzijn dat zich met die energie heeft vereenzelvigd. Daarin zit dus ook een stuk bewustzijn. Wanneer er een nieuw individueel leven ontstaat, wordt traditioneel gezegd: ‘Het zelfzijn incarneert in een brok energie en zegt dan: dit ben ik.’ Wanneer die identificatie er is, is er dus één complex: niet alleen van energie, maar van ik en energie, een ik-energie-complex. De ervaring is dan dat alles wat met dat brok energie gebeurt, met jezelf gebeurt. Wat er met het lichaam gebeurt, dat gebeurt met jezelf. Je zit dus intern in dat brokje energie, er is een innerlijk tegenover een buitenwereld. Alles wat vanuit die buitenwereld op dat stuk energie/materie afkomt, komt op jezelf af.
 
Waarom kan die kluit energie/materie niet vrij stromen? Blijkbaar is er een kracht die de energie vasthoudt. Als er geen beperkende kracht zou zijn, zou de energie de ruimte nemen. In een heel vroege levensfase is die beperking meestal nog niet zo sterk, maar door energieën van binnen en van buiten te gaan (onder)scheiden, wordt die beperking langzamerhand steeds sterker. Er zijn allerlei krachten die de vitale levensenergie vastleggen, inperken. Je ziet hoe snel de energieën worden opgepakt door het zelfzijn, zodat er een ik-complex ontstaat met allerlei energetische schillen die beperkend werken (kosha’s). Die beperkende energieën in de sfeer van de ik-identiteit komen tot uiting in oordelen: ik mag dit of dat niet doen, ik ben dit lichaam, bij dit  lichaam hoort dit wel en dat niet, hier is een grens, verder mag het niet gaan, ik ben mijn hersenen, ik denk, enzovoort. Er is dan een intern conflict. Aan de ene kant willen de energieën de ruimte nemen en aan de andere kant worden ze vastgehouden. Er ontstaat een stuwing wanneer de tegenhoudende krachten van buiten of van binnenuit heel sterk zijn. Wanneer die interne stuwing heel sterk wordt, zoekt de energie een uitweg op een vaak minder goede manier, bijvoorbeeld als agressie. In een vroege levensfase is er nog een heel open situatie. Wanneer deze openheid wordt aangevallen, kan dit zo intens worden ervaren dat er een reactie komt die totaal is, een totale angst, omdat het als een totale dreiging wordt ervaren. In het verdere verloop van het leven komt dit vaak niet in het bewustzijn naar boven, omdat het verdrongen wordt. Daar bovenop komen dan nog de complexen die je opdoet in het verdere leven. Al die zaken die je buiten je bewustzijn houdt, blijven toch een rol spelen in de vormgeving van je leven.
Wanneer we bezig zijn met yoga als bevrijding van het lichaamsschema gaat het meestal niet om heel zwaar emotionele zaken, maar wel om vastgelegde structuren die lichamelijk heel diepliggend verankerd zijn, zoals boven en onder, links en rechts, de grootte van je lichaam, enzovoort. Wanneer er een verruiming komt zie je dat eerst de gemakkelijke dingen loskomen maar dat je steeds meer te maken krijgt met veel dieper liggende zaken die veel vaster zitten, die veel beperkender en meer emotioneel geladen zijn. Ze komen vrij wanneer er ruimte komt.
 
Het is goed om dat innerlijk conflict heel duidelijk te zien. In de primaire situatie heeft energie een neiging om zich uit te breiden. Dat uit zich op het niveau van de persoon als een verlangen naar bevrijding. Ook wanneer er een identificatie is met een brok vaste energie, zoals het lichaam en traumatische ervaringen, blijft dat verlangen naar uitbreiding, verruiming aanwezig. Dat is iets authentieks, omdat het zelfzijn principieel niet beperkt is. Daarom heeft iedereen een verlangen naar die universele uitbreiding. De andere kant is er ook. Door identificatie is dat zelfzijn helemaal gekoppeld aan dat specifieke vormpje, die specifieke klont energie/materie. Die identiteit is door gewenning een houvast geworden, een bepaalde basis die je als jezelf ervaart. Wanneer die energie uit elkaar dreigt te vallen, is er dus de angst om zelf uit elkaar te vallen. Aan de ene kant is er dat authentieke verlangen naar oneindige ontplooiing, aan de andere kant is er de wil om die vorm vast te houden om daarmee je gewoonte-identiteit te redden. Dat is een ontzettend groot conflict.
 
Die identiteit wordt steeds bevestigd van buitenaf en dat is dan steeds weer een groot dilemma.
 
Ja, maar je neemt die bevestiging blijkbaar zelf over. Het is een innerlijk conflict. Het is het basisconflict waar alle mensen mee leven, het grootste conflict dat er is. Iedereen gaat er op eigen wijze mee om, maar iedereen heeft het. Het is dus goed om te zien hoe dat werkt. Mensen zitten in dat conflict met een dubbel verlangen. Aan de ene kant oneindig te zijn en aan de andere kant identiek te zijn met een vorm waarvan men stelt dat die niet verandert. Daarom willen mensen een eeuwig leven hebben en doen ze alles om het leven een paar jaar te rekken. Dat is een groot misverstand, het grootste misverstand dat er is. Dat verlangen naar die oneindigheid is authentiek omdat het zelfzijn niet vastzit in een vorm. Die oneindigheid wordt dan geïdentificeerd met een beperkte vorm. Verschillende niveaus worden dan door elkaar gehaald. Natuurlijk krijg je daar problemen mee. Je merkt dat die beperkte vorm niet eeuwig is. Zie je de absurditeit van die dubbelheid? Zie je de tragiek van de mens? Zie je dat dat nu juist het lijden veroorzaakt? Zie je dat dit niet nodig is?

Boek bespreking

 
 
Douwe Tiemersma, Pranayama
Adem en levensenergie kennen, ontplooien, loslaten
                                             
Dit boek is een praktische handleiding bij het beoefenen van pranayama. Alle onderdelen van de traditionele pranayama komen hierbij aan bod. Specifieke aspecten zijn de werking van het middenrif en daarmee de ademenergetische druk. Daarnaast gaat het vooral om een systematische inleiding in het veld van de ademenergie, die voor een groot deel samenvalt met de algemene levensenergie. ?De opzet is vooral die van een experimenteel onderzoek. Steeds wordt een beroep gedaan op de eigen ervaring om mentaal en gevoelsmatig een goede proefondervindelijke kennis te verkrijgen ('doe dit; wat ervaar je dan?') en het bevrijdende inzicht te bevorderen.
 
Uit het voorwoord bij de tweede druk
Het is verheugend dat er nu een tweede druk van Pranayama ligt. De eerste druk heeft zijn weg gevonden naar mensen die het de moeite waard vonden met ademenergetische oefeningen aan de slag te gaan. Velen vertelden dat de oefeningen hen geweldig hielpen meer vrijheid te ervaren. Diverse opleidingen tot yogadocent gebruiken het als lesboek. Er waren veel enthousiaste besprekingen in de tijdschriften.
Bij het klaarmaken van de tweede druk was er de mogelijkheid de tekst te verbeteren. Verschillende delen zijn flink bijgewerkt op grond van nieuwe inzichten, vooral de hoofdstukken 10 en 19. Tekstuele fouten, vooral veroorzaakt bij de productie, zijn rechtgezet. Ook de tweede herziene druk zal voor velen een goede leidraad kunnen zijn op het pad van bewustwording en bevrijding.  
 
Klik hier om een deel van de tekst uit het boek te lezen
Besprekingen van de eerste druk
‘Douwe Tiemersma neemt je mee op een ontdekkingsreis door de levensenergie. Hij doet dat met verstand van zaken en zeer zorgvuldig.’?Nieuwsbrief Vereniging van Yogaleerkrachten Nederland (Volledige bespreking).
 
‘Douwe Tiemersma heeft een uiterst praktisch boek over pranayama geschreven. … Je wordt als het ware aan de hand meegenomen en er ontstaat daardoor een persoonlijk ontwikkelingspad. … Aan bijna alles is gedacht.’

Tijdschrift voor Yoga (Volledige bespreking).
 
Bestellen? Klik hier
 
292 pagina’s, gebonden
prijs € 29,50

ISBN 805739 8 7

Vermelding zelfstandige projecten

Projecten die zelfstandig zijn doorgegaan volgens de visie en met goedkeuring van Douwe Tiemersma zijn:

- St. AYO : Advaita Yoga Leraren Opleiding.
Het doel van yoga is de realisatie van non-dualiteit, de open heelheid en eenheid, het vrij-zijn van de scheidingen en spanningen die conflicten en lijden veroorzaken.
De AYO heeft als doel studenten een gedegen en ruime yogalerarenopleiding te geven waarin de bevordering van deze realisatie (inzicht en verwerkelijking) centraal staat en die voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie en de Vereniging Yogadocenten Nederland. Hierin onderscheidt zij zich van andere yogalerarenopleidingen.
Website: www.ayo.nu  Zie ook: open-dag.

- St. JOI : Opleiding  ‘Onbeperkt ontspannen & Inzicht aan jongeren’.
2 x per jaar een korte opleiding. Als Bijscholing erkend door de Vereniging Yogadocenten Nederland.
Zie bij Opleiding op: www.onbeperkt-ontspannen.nl

- AdvaitaStiltegroepen; stiltedagen, -ochtenden, -avonden en -weken.
Voor meer informatie kijk op: www.advaitastiltegroepen.net

- Werkgroep Advaita en Meditatie; maandelijkse bijeenkomsten.
Info:  Yoga-werkgroep  of stuur een email aan Marco Flipse            info@bm-welzijn.nl

Het bestuur van Stichting Openheid ondersteunt het voortbestaan van deze initiatieven van harte en benadrukt dat deze geheel zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid bestaan. Het bestuur draagt dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor de verschillende projecten en wat er uit voortvloeit.