Ramana Maharshi, Ramana Upanishad. De verzamelde geschriften van Ramana Maharshi

Samengesteld en vertaald door Philip Renard, Uitgeverij Servire, Utrecht 1999, ISBN 90 7668 101 5

Verscheen in InZicht 2 nr. 1 (februari 2000), p. 37-38


Voor me ligt de Ramana Upanishad, een prachtig boek qua inhoud en uitvoering. Het bestaat uit de vrijwel volledige verzameling van teksten die Ramana Maharshi (in 1950 overleden) schreef. Terwijl de meningen over de meeste goeroes verdeeld zijn, over Ramana bestaat er het vrijwel unanieme oordeel dat hij een van de grootste verlichte meesters was. Hij sprak niet veel en schreef nog minder. Wat hij zei en schreef was buitengewoon helder en waardevol. Een aantal uitspraken van hem zijn in InZicht nr. 3 opgenomen.
In zijn onderricht komt vaak de vraag terug: "Wie ben ik?" Daarbij wordt de toehoorder of lezer gestimuleerd om een onderzoek naar zichzelf te beginnen en zo ver mogelijk voort te zetten. Dit onderzoek leidt naar de grens van het ik met vormen, zodat het absolute Zelf zich kan manifesteren. In de 'Lofzangen' richt Ramana zich op het Ene als een tweede persoon en gebruikt hij de taal van de theïstische mystiek met termen als 'genade', 'liefde', 'hart' en 'overgave'. "Aangezien U in het Hart straalt, één enkele Uitgestrektheid zonder dualiteit, hoe zou ik dan apart daarvan te voorschijn kunnen komen?" Dit laat zien dat bij Ramana inzicht en liefde samengaan.
Omdat de teksten van Ramana klassiek genoemd kunnen worden, heeft Philip Renard het boek de naam 'Upanishad' gegeven. Dit is in de eerste plaats de titel van de filosofische geschriften van de woudscholen (ca. 800-550 v. Chr.) die aan de Vedische literatuur werden toegevoegd en in de tweede plaats die van vele latere teksten die men een gelijke waarde toekent. Aan het begin van het boek geeft Philip Renard enige informatie over het leven van Ramana, een aantal verhelderende opmerkingen over zijn leer, een toelichting op elke tekst (het ontstaan en de verdere lotgevallen) en een verantwoording van de vertaling. Philip vertaalde de 13 teksten in het Nederlands vanuit Engelse vertalingen en met gebruikmaking van de Nederlandse vertaling van het boek van Heinz Zimmer De weg tot het Zelf. Het wachten is nog op een Nederlandse vertaling vanuit het Tamil, waarin Ramana de teksten schreef. Vertalingen van vertalingen blijken vaak niet best te zijn. Alleen iemand die de inhoud goed begrijpt, kan zoiets tot een goed einde brengen en dat is gelukkig hier het geval. Bij het lezen van de teksten zijn er geen haperingen door de vertaling. De betekenis van veel woorden wordt verduidelijkt door de sanskriettermen te vermelden in de tekst en de toelichting in het notenapparaat. Dit laatste is een goede bron van informatie over vele aspecten van de Advaita Vedanta filosofie. Alleen hier en daar zou de toelichting scherper kunnen, bijvoorbeeld, het causale lichaam is niet "min of meer hetzelfde … als de jîva" (p. 172-173), want 'jîva' slaat op het geïndividualiseerde Zelf in zijn totaliteit. Voorafgaande aan de Woordenlijst en register is er nog een uitvoerige vermelding van bronnen en een verdere bibliografie met een toelichting per boek. Wat betreft de bronnen lijkt Philip Renard gestreefd te hebben naar volledigheid, maar net als de verdere relevante bibliografie kan de lijst nog worden aangevuld. Al met al geeft het extra materiaal dat Renard levert - de lezer zal dit inmiddels hebben begrepen - de mogelijkheid voor verdere studie. De informatie doet prettig aan, net als de mooie opmaak van de tekst en het inbinden van het boek, al blijft dit alles een erg betrekkelijke zaak ten opzichte van wat Ramana Maharshi te zeggen heeft.

[DT]