Shankara, Het kroonjuweel van Wijsheid (Viveka Chudamani)

Sirius en Siderius, Den Haag 1980, 126 blz., vertaald uit het Sanskriet uit het Engels door Swami Prabhavananda en Christopher Isherwood; vertaald uit het Engels uit het Nederlands door J. Janson


Shankara (geboren omstreeks 686 na Chr) wordt beschouwd als een van de allergrootste filosofen die India heeft voortgebracht. Tijdens zijn leven was de Indische maatschappij materialistisch ingesteld. Hij predikte geen nieuwe leer, maar systematiseerde en doordacht de Advaita Vedanta zoals dit nooit tevoren was gebeurd. Door zijn genialiteit en charisma gaf hij een nieuwe impuls aan het geestelijke leven van zijn tijd.

Het kroonjuweel van Wijsheid is een van zijn bekendste werken. Enkele zaken die hierin zeer helder worden uiteengezet :
- Waaraan een discipel moet voldoen
- Waaraan een leraar met voldoen
- Het belang van het onderscheid tussen Atman en niet-Atman
- Wat is Maya en hoe kan het beëindigd worden
- De verschillende omhulsels van Atman, en hoe ze kunnen gezuiverd worden
- Devotie
- De eenheid van Atman en Brahman
- Brahman is alles
- Dat zijt Gij
- Wat is verlichting, en de kenmerken van de verlichte
- De vreugde van de leerling.

Betoverend is de warmte die uitgaat van deze tekst. Shankara is niet alleen systematisch en helder, hij neemt je als het ware in zich op.

Enkele citaten:

"O verstandige, vrees niet! Voor jou is er geen gevaar." p. 40

"Hoe zou een wijs mens de ervaring van de allerhoogste gelukzaligheid kunnen verwerpen en behagen kunnen scheppen in louter uiterlijke vormen? Wie zou, wanneer de maan schijnt in haar allesovertreffende heerlijkheid, willen kijken naar een geschilderde maan?" p. 107

[J.-P.V.]


Tekstonderzoek heeft laten zien dat Viveka Chudamani waarschijnlijk niet van Shankara zelf is, maar van iemand in zijn traditie. Dat doet niets af van de grootsheid van dit kleine juweeltje.

[D.T.]

* Aanwezig in bibliotheek Advaita Centrum