2010/08 Hoe gerichter en intenser je bewustzijn in en van jezelf is, des te opener en ruimer je jezelf blijkt te ervaren

Jaargang 11 nr.12 (11 augustus 2010)

Zelfmeditatie (1) Reflexieve helderheid

Uit een inleiding en gesprek te Gouda op 12 mei 2010

Ja, het is dus steeds weer een terugkeren naar het begin. Dus hier beginnen we dus ook steeds maar weer bij het begin. Waarom zit je hier? Blijkbaar is er een ervaring van je eigen bestaan waarin twee aspecten zitten. Aan de ene kant heb je een besef van totale vrijheid en aan de andere kant heb je een ervaring van beperkingen. Alle mensen kennen dit conflict. Het gaat om je eigen bestaan. Als er een oplossing mogelijk is, zal zij moeten komen uit een verheldering van je eigen bestaan, zowel dus wat het aspect van vrijheid betreft, als het andere aspect, de beperking. Het gaat om je eigen bestaan, het gaat om je eigen identiteit, je eigen zijnswijze. Dus het gaat steeds weer om bewustwording van je eigen zelfzijn. De laatste twee woensdagavonden hebben we hierover gesproken: voor die bewustwording is zelfmeditatie heel belangrijk.

Zelfmeditatie beteken een terugkeer naar jezelf, zodat je meer bewust wordt van jezelf, tot in de diepte van zelfzijn die je blijkbaar hebt. Je kunt steeds meer naar je bron en kern terugkeren. Dan blijkt dat het besef van beperkingen te maken heeft met een beperkende identificatie waarin je denkt dat je beperkt bent. Die beperkende identificatie is kunstmatig en niet noodzakelijk. Ze zit wel heel diep, in je gevoel verankerd, maar ze is ergens aangeleerd. Terugkerend naar jezelf wordt dat duidelijk, doordat je dan je zelfzijn in een steeds meer oorspronkelijke kwaliteit kunt ervaren. Dat is dus de kwaliteit van onbeperkt zijn, vrij zijn. Je kunt je steeds reflexief bewust zijn van dat zelfzijn. Dat is het punt van zelfmeditatie. Als je dat zelfzijn even vergeet, ben je bezig met dingen in de buitenwereld of je geest en je vergeet je eigen zelfzijn als oorsprong van de waarneming en als oorsprong van actie. En omdat je het vergeet, grijpen de oude patronen weer hun kans en je zit weer in een beperking. We hebben al vastgesteld dat de zelfmeditatie continu moet doorgaan, dat je, zolang die nog niet op een heel natuurlijke wijze plaatsvindt, daar voortdurend op een bewuste wijze aandacht aan moet geven - een voortdurende, bewuste zelfmeditatie: dit, zo, dit, dit, dit ... continu bewust zijn van je zelf. Het is goed om daar verder naar te kijken.

Reflexieve helderheid
Het door laten gaan van de zelfmeditatie vereist een helderheid van bewustzijn. Dus voor de zelfmeditatie die helderheid is, is dus helderheid van bewustzijn nodig. Ze gaan wel samen: als de helderheid van de zelfmeditatie er is, zit daar meteen het reflexieve bewustzijn in van die helderheid: in mijn helderheid weet ik dat ik helder ben. Het is natuurlijk heel vreemd. Je hebt een alledaags leven, waarin allerlei dingen belangrijk zijn. Nu dan doe je dit en dan doe je dat. Je loopt hier achteraan en je loopt daar achteraan. Hoe is het dan mogelijk helderheid te betrachten, als helderheid alleen van helderheid kan komen? Nu, iedereen kan het vaststellen: helderheid is iets wat bij jezelf hoort. Als je eventjes de drukte laat voor wat het is, als je even in ontspanning bij jezelf aanwezig bent, dan blijkt er vanzelf helderheid te zijn. Dat geeft aan dat je in principe al lang dat heldere bewustzijn bent en dat, als je het even de kans geeft door niet gespannen met allerlei dingen bezig te zijn, dan die helderheid zich vanzelf toont. Dus die helderheid is iets eigens, van jezelf. Die helderheid komt vanzelf open, als er geen gespannenheid en gerichtheid op allerlei dingen is. Als die helderheid er is, kun je iets zeggen over die helderheid. Dat gebeurt dus intern. Het is niet iets aparts. Terwijl je helder bent, ben je intern bewust dat je helder bent. In het bewustzijn zit dus ook meteen het zelfreflexieve bewustzijn: ik weet hoe het zit met mijn helderheid. Je hebt dan een kennen dat heel anders is dan het kennen van een object, dan object-kennis. Het is belangrijk om dat te herkennen. Aandacht en kennen gaan gewoonlijk uit van een subject, een eerste persoon die aandacht voor iets heeft of iets ziet als object. Dan is er een dualiteit: ik ben me bewust van iets anders. Dat is het westerse model van het kennen. Hier gaat het om een andersoortig bewustzijn, namelijk die waarbij het subject en het gekende object samenvallen. Beide ben je zelf.

Een grotere helderheid
In het heldere bewustzijn ben je je bewust van de kwaliteit van dat bewustzijn. Als je daar echt bewust van bent, moet je eens kijken wat er gebeurt. Je bent je op heldere wijze bewust van je eigen heldere bewustzijn. Zie je dat die helderheid dan toeneemt? Dat die zich ontwikkelt? Je bent je bewust van de kwaliteit helderheid van je bewustzijn en je merkt dat de intensiteit van die helderheid toeneemt. Het wordt steeds helderder in je eigen sfeer, steeds lichter, steeds intenser licht. Dus als kwaliteiten van je bewustzijn hebben we nu gehad, dat het in ieder geval een reflexief bewustzijn is, waarin geen scheiding optreedt tussen subject en object, want het is een interne helderheid die bewust is van zichzelf. Ten tweede is het een licht dat bij een interne reflexiviteit steeds intenser, helderder wordt.

Een duidelijker openheid
Nog een punt: bij zelfmeditatie richt je je wel op de kern van jezelf, maar ze is geen concentratie. Als je in het dagelijks leven iets waar je mee bezig bent duidelijker in de gaten wilt houden, ga je je aandacht meer concentreren. Dan heb je een intense aandacht voor iets, een intens gericht bewustzijn. Maar in de concentratie zit heel gemakkelijk een spanning. Dat is hier juist niet aan de orde. Als je zelf het object bent van je intensere aandacht, merk je dat de aandacht niet gericht is en dat er geen echte concentratie in zit. De intensiteit van de aandacht kan hoger worden, er kan een geweldig grote intensiteit zijn, zonder dat er een concentratie is. Dat komt, doordat er aandacht is als bewust-zijn in jezelf. Er is niet meer een ik die zich gaat concentreren op iets anders, maar je wordt je bewust van jezelf zonder concentratie. Door alleen maar bewust jezelf te zijn komt je bewustzijnsruimte open. De intensiteit kan sterker worden, maar er is geen toespitsing als concentratie. Het veld van bewustzijn komt meer alzijdig open. Daarin komt overal een tintelende kwaliteit, dat is die verhoogde intensiteit van bewustzijn. Daarbij wordt het steeds ruimer, juist niet geconcentreerd, zonder spanning. Je eigen bewust-zijn komt steeds meer open. Zie je dat? Hoe gerichter en intenser je interne aandacht is, je bewust-zijn in en van jezelf, des te opener en ruimer je jezelf blijkt te ervaren.
Zo is er bij de zelfmeditatie een steeds verder gerichte aandacht op de bron van jezelf. Daardoor is er een steeds verdere teruggang in je bewustzijn naar het punt van oorsprong. Dan blijkt dat dit een sfeer is van een steeds grotere bewuste zijnsruimte en openheid.  Dit is zo, doordat bij de teruggang naar de oorsprong van jezelf allerlei vormen en kwaliteiten van jezelf verdwijnen.


In de zomer nog: herkenning van de essentie van jezelf gewenst,
Douwe Tiemersma

*
 

Mededelingen

Van 3-10 september is er opnieuw een retraiteweek op Schiermonnikoog (Weken).
De halfjaarlijkse Retraitedag is dit keer op 26 september.

De nieuwe Bijscholing Pranayama is nu helemaal volgeboekt.
De maandagavcondcursus Hathayoga en de cursus Meditatie zitten nu ook vol.

Non-dualiteit in de praktijk 2010, op vijf vrijdagochtenden: 5, 12,19 november, 3, 10 december 2010, van 10.00 – 12.30 uur.
Bijscholing Onbeperkt Ontspannen najaar 2010 (Pia).


*
 

Nieuw op de website

Bijeenkomsten en retraites
- Vlaanderen – Brugge: - 1 augustus 2010

Teksten Betrokkenen
- Teksten van Joshua: Het wonder (…/Is het, bijvoorbeeld, niet wonderlijk…/
Dat alles en iedereen Liefde is …)