Mirjam van Biemen, In stilte. Retraites in Nederland en België

Athenaeum – Polak & Van Gennep, Amsterdam 2011

[W.S.]

Onlangs is ‘IN STILTE’ verschenen, een boek waarin Mirjam van Biemen haar ervaringen beschrijft die ze opdeed tijdens diverse retraites in Nederland en België.  Mirjam is journalist en heeft meegewerkt aan televisieprogramma’s van de KRO. Ze bezocht retraites van de Hare Krishna beweging, Vision Quest, de Soefi beweging, Vipassana, een Katholieke retraite, een Straatretraite en ook een Advaitaretraite. Voor die laatste retraite ging ze naar Schiermonnikoog waar een groep rond Douwe bijeenkwam. Aan iedere retraite wordt een hoofdstuk gewijd. Elk hoofdstuk begint met een korte inleiding over de historisch-filosofische achtergrond en het dagprogramma van de retraite. Het grootste deel gaat over haar persoonlijke ervaringen en ontmoetingen met andere retraitegangers. Mirjam blijft geen neutrale buitenstaander die alleen maar observeert. Bij iedere retraite probeert ze door te dringen tot de kern van waar het om gaat door zelf actief mee te doen. Onvermijdelijk ontstaan hierbij veel vragen, twijfels, confrontaties, maar ook inzichten en waardevolle ervaringen. Het is boeiend om te lezen hoe een betrekkelijke buitenstaander haar weg vindt (of niet) in de qua opzet en inhoud zeer verschillende retraites.

Enkele citaten uit het hoofdstuk over de Advaita retraite

“Ik zit met mijn ogen dicht naar Douwe te luisteren en neem alles wat hij zegt in me op. De groepsenergie wordt steeds sterker naarmate de week vordert. Wellicht omdat we met veel mensen tegelijkertijd ons bewustzijn aan het verruimen zijn? (…) Douwe zet weer een bandje op. Er klinkt een vliegtuig met vogels, of is het onweer met vogels? (…) Daarna grote stilte. Buiten geloei van de wind en het gekrijs van meeuwen. Ik voel een traan over mijn wang lopen. Er hangt een prachtige verstilde energie in de kerk.(…) Als de sessie afgelopen is, weet ik niet hoe lang ik zo heb gezeten. Een uur? Een half uur? Lichter dan ik binnenkwam verlaat ik de kapel.”

“Ik probeer rustig adem te halen en de angst er gewoon even te laten zijn. En dan opeens voel ik dat niet ik het ben die bang is voor de openheid, maar mijn ego. Dat ervaar ik heel bewust. Ik voel mijn ego helderder dan ooit tevoren. Ik zie het met verwondering en verbazing aan. Ik voel blijdschap. Alsof ik een bijzondere ontdekking heb gedaan. De angst zakt weg. Nu ben ik alleen nog maar nieuwsgierig. Maar ik moet oppassen. Ik besef dat ik heel voorzichtig moet blijven, de komende dagen en mezelf goed in de gaten moet houden. Experimenteren mag, maar voorzichtigheid is geboden, nu ik zo kwetsbaar ben.”

“De scheiding tussen ego en eindeloos bewustzijn wordt steeds helderder voor me. Nu zou ik me eigenlijk moeten overgeven aan alles wat zich voordoet, maar dat durf ik nog niet. Advaita voelt als een waarheid, maar ik wacht liever nog even. De twijfel en het aan de zijlijn blijven is vast dodelijk op den duur, maar voelt alsnog veiliger dan toegeven. Liever nog even op het puntje van de duikplank schuifelen.”