Boekbespreking : Non-dualiteit – de grondeloze openheid van Douwe Tiemersma
ISBN 978-90-77194-06-5, 212 blz., €26,00
In: InZicht 11 nr. 1 (februari 2009), p. 28
Er is alweer een nieuw boek over non-dualiteit uit van Douwe Tiemersma. Het boek bestaat voornamelijk uit spontane inleidingen en gesprekken met mensen die geïnteresseerd waren in advaita en om verduidelijking vroegen. Deze gesprekken worden prachtig aangevuld met korte poëtische stukjes. In deze uitgave legt Douwe stap voor stap uit wat non-dualiteit in de eigen ervaring betekent. Openheid is accepteren van wat zich aandient, zonder verzet, zonder eigenbelang en zonder onderscheid. De weg ernaar is direct, omdat de openheid je authentieke en meest eigen zijnswijze is. Deze grondeloze openheid manifesteert zich vanzelf als je je meningen over jezelf en je identificaties loslaat, als je je volledig ontspant in bewustzijn. Iedereen blijkt die ervaring van openheid te kennen en te waarderen. Het is een zijnservaring waarin niets gescheiden is van jezelf. Hierbij kan een directe herkenning plaatsvinden.
Non-dualiteit is ook aanwezig in verschillende levenssituaties. De non-duale openheid, waarin alle situaties een plaats hebben, blijkt de hoogste waardering te krijgen. Het belangrijkste criterium om een standpunt en een werkelijkheid als hoger te kwalificeren dan een ander is de ruimte van het eigen bestaan en de helderheid van het bewustzijn. Bij een grotere ruimte en helderheid kan het bestaan zich ontplooien wat leidt tot meer lichtheid, ontspanning, zachtheid, vreugde, geluk. Bij het volledig opengaan blijken deze kwaliteiten zich volledig te manifesteren. De werelden die bij de diverse standpunten horen, worden opengebroken en krijgen een plaats in de ongescheiden openheid.
De openheid zoals deze van buiten komend wordt ervaren en de openheid zoals deze innerlijk wordt herkend als de kern van zelf-zijn, zijn niet verschillend van elkaar. De ervaring van de grondeloze openheid is een eerste-persoons zijnservaring die inclusief, intern en direct is. Bij een continue oriëntatie op je hoogste zijnservaring van zelf-zijn kan de bevrijdende realisatie dat deze grondeloze openheid de werkelijkheid is, ineens openbreken.
Het boek heb ik met veel enthousiasme gelezen. Het biedt vakkundig antwoord op tal van vragen, zoals : ‘Wat is advaita?’, ‘Hoe herken je de oorspronkelijke staat?’, ‘Is een leraar noodzakelijk?’, ‘Wanneer spreekt men van verlichting?’, ‘Hoe kan je een echte leraar onderscheiden?’ Je kunt het boek niet alleen van begin tot eind lezen, je kunt het ook gebruiken om op een bepaald thema of een specifieke vraag te mediteren. Er staan ook een aantal interessante meditaties in. Deze nieuwe uitgave is bijzonder toegankelijk. Ook voor gevorderden is dit een aanrader omdat moeilijke en subtiele kwesties uitgediept worden, zoals het vrijkomen van de getuige, de droomloze slaap, de diverse niveaus van zelf-zijn, de situaties in een V-model. Dit boek is werkelijk een pareltje, omdat het veel helderheid en duidelijkheid schept over de directe weg.
Danny Senesael
