3-3 Het huwelijk is een sprookje, het leven is een sprookje

Vorige woensdag spraken we vooral over de ruimte en we onderzochten de vele soorten ruimte. Een belangrijke vaststelling was dat ook de ruimte kan verdwijnen en dat het niet nodig is je van ruimte afhankelijk te maken. Volgende woensdag over een basale energie: die van seksualiteit.

In Erasmus Magazine (17 januari j.l.) stond een aardig stukje over de boekjes die studenten schreven en die zijn opgenomen in de serie 'Ad Interim' (uitgave Stichting Openheid | Advaita Centrum). "Ze behandelen filosofische thema's als zelfkennis, bevrijding en non-dualiteit (waarbij men er vanuit gaat dat lichaam en geest niet gescheiden zijn)." Al eerder zijn deze boekjes aangekondigd. Nu is als bijlage het persbericht te vinden.

Vandaag kwam een nieuw boek van de drukker: Mediteren leren 1. Het is een bewerkte versie van cursusmateriaal bij de gelijknamige meditatiecursus die al een aantal jaren draait. De informatie is ook als bijlage te vinden.

Hieronder staat par. 1.3 en een deel van 1.4.

1.3     Het besef van non-dualiteit

Naast de ervaring dat de eigen situatie niet ideaal is, is er ook een notie van de ideale situatie. Direct is er bij een niet-gunstige beoordeling ook het weten van de gunstige situatie. Beoordelingen zijn altijd vergelijkend, ze zijn betrokken op elkaar. Het negatieve impliceert het positieve.
Ga bij je zelf na wat voor jou het ideale bestaan is.

Er zijn allerlei formuleringen van de ideale situatie mogelijk, maar waarschijnlijk heeft deze situatie te maken met ruimte, vrijheid, eenheid, geluk. Hoe meer je je hierop richt, des te moeilijker wordt de formulering. Woorden gaan tekortschieten, de onderscheidingen vervagen. Om dit aan te duiden wordt wel de uitdrukking ‘non-dualiteit’ gebruikt, om alleen maar in negatieve termen aan te geven dat het uiteindelijke geen tweeheid is. Het woord voor ‘non-dualiteit’ is in de oud-Indiase Upanishaden ‘advaita’. Daarin zijn de tegenstellingen, de spanningen, de scheidingen, de veelheid en verdeeldheid opgenomen in een geheel, waarin ze niet meer beperkend zijn. Ze zijn doorzichtig en laten de openheid van de niet-tweeheid bestaan. Daarom kunnen ze ook gemakkelijk wegvallen.
Ook in het alledaagse leven is de non-dualiteit bekend. Als er enige helderheid is bij het gaan slapen, is er een overgave aan de grondeloze ontspanning. Er is een besef dat alles wegvalt en dat het goed is. Hetzelfde besef kan er zijn bij het langzaam ontwaken, voordat de wereld en een ik zich weer hebben gevormd. Er is een ongedeelde open sfeer waarin alles weer vorm kan krijgen. Ook bij het gedachtenloos kijken naar de golfjes op het water, naar de wolken in de blauwe lucht, enzovoort, is er een open situatie zonder scheidingen en beperkingen. De herinnering aan de kindertijd, toen dit vaak optrad, kan weer sterker worden.
Het besef van ongedeelde openheid kan ook worden herkend in anderen. Ook al is de eigen notie zwak, soms is er een herkenning ervan in anderen. Daardoor verschuift de eigen situatie in de goede richting. De herkenning is ook een ervaring dat de ideale situatie blijkbaar gerealiseerd kan worden, dat de opening van de eigen bestaanssfeer in ieder geval verder kan gaan. Er zijn voorbeelden.
Als je je aandacht op de non-duale situatie richt – voor zover je daar een notie van hebt - heb je een goede oriëntatie. Als je je deze situatie meer bewust wordt,  betekent dit een flinke stap in de richting waarin de meditatie leidt. Door het bewustzijn van dit eigen weten wordt die situatie sterker. Waar je je op richt, dat zul je bereiken. Dus, hoe meer je je daarop richt en hoe minder je je laat afleiden, des te sneller is er de realisatie: het interne vaststellen dat de eigen sfeer geen tweeheid kent. Je kennis is dan als levende ervaring aanwezig, dat wil zeggen, de eigen sfeer ervaar je dan bewust als een non-duale sfeer.

1.4     De eigen kennis van mediteren

Het onderwerp van de vorige paragrafen was de huidige minder ideale toestand en de ideale situatie. Ertussen bestaat een weg en die weg is hier de meditatie. Ook daar heeft iedereen een besef van, anders zou men niet met mediteren beginnen. Ook van het mediteren is al een zekere kennis aanwezig, waarschijnlijk een veel grotere kennis dan jezelf beseft. Het gaat om de omstandigheden die de overgang naar de ervaring en realisatie van de non-duale openheid, aangeduid in de vorige paragraaf, begeleiden. Welke omstandigheden zijn er bij het heerlijk gaan slapen en bij het rustig wakker worden, terwijl je lichamelijk en geestelijk heel rustig en open bent? Hoe is je instelling in de vakantie wanneer je ligt te luieren, terwijl je uitgerust en helder bent? Hoe gaat dat als je zomaar zit, staat en loopt zonder dat je iets moet doen, bij het uitvoeren van eenvoudige karweitjes als het stofzuigen en afwassen zonder dat je gauw klaar wilt zijn? Een kenmerk van de meditatieve instelling is het goede gevoel dat je er bij hebt. Soms is het sterker aanwezig als een vreugdegevoel. Grote mystici raakten in meditatieve vervoering en geluksextase bij hun werk als schoenlapper en als pottenbakker. Andere kenmerken zijn de diepe ontspanning en de openheid van geest.
De eigen ervaring kun je meenemen bij het beginnen en het voortzetten van meditatie. Je kunt deze ervaring laten ontplooien, verdiepen, uitbreiden. In die zin is mediteren een ontdekkingsreis, die bij jezelf hier en nu begint en, steeds in het hier en nu blijvend, zichzelf steeds verder ontvouwt.
Sluit aan bij een meditatieve situatie die je nog goed kent. Kies een geschikte uit. Omdat je deze situatie kent, kun je deze ook nu zonder inspanning laten ontstaan. Stel je zo’n situatie voor, laat de omstandigheden duidelijker en sterker worden, laat ze op je inwerken en geef je eraan over. Let vooral op je eigen lichamelijk-geestelijke sfeer. Welke eigenschappen heeft zo’n situatie? Wat gebeurt er met je?

Tekst van Sabine

... En het mooiste vind ik dat er in die openheid niks wordt verlangd, alles is al zo perfect en stil, er hoeft niet zo nodig van alles ondernomen te worden alles is al hier. Er is geen afhankelijkheid, hoe kan 1 afhankelijk zijn van zichzelf, geen onderdruk gezet worden, geen manipulatie, geen omkopen, geen sterke verwachtingen, geen toekomst, geen plannetjes, geen conflict alleen liefdevol open zijn. Dat is alles genoeg.
Het meest openende en schitterende voor mij is om bij de ander dit allerdiepste verlangen te zien, dit verlangen naar openheid dat gelijk is aan mijn eigen diepste verlangen, wat ik Zelf Ben. En in deze weerspiegeling keert alles zich om en is alles een. Wat een zegen en wat een geweldig wonder!!
Nou na deze lyrische mail (begin ik al een beetje op Harry te lijken?) besluit ik met u heel hartelijk te groeten en er is zoveel dankbaarheid, dat is onbeschrijflijk ...