2010/02 Je hoeft dus helemaal niet bang te zijn voor de dood, want je bent al lang de grote ruimte

Jaargang 11 nr. 3 (8 februari 2010)

Verkramping en verruiming

Uit een gesprek te Gouda op 30 augustus 2009 (3)

Ik merk vaak dat ik probeer dingen en gedachten te verbeteren om ze overeen te laten komen met mijn doelen en wensen, zodat ze beter bij mij passen.

Dat gebeurt vaak: je bent bezig in je werk of waar dan ook en je vindt dat het toch iets anders moet gaan, op een wijze die beter bij je past of wenselijker is. Die situatie is altijd een mix, een mengsel van het één en het ander. Allereerst is er een ruimer bewustzijn, een besef van iets dat beter en authentieker is dan wat er nu is. Ten tweede koppel je dat besef al gauw aan allerlei concrete doeleinden in de wereld en in je leven. Daar ga je dan achteraan gaan met alle spanning die daarin zit.
Zo kun je je eigen spirituele pad bekijken. Elk pad begint met een duale situatie waarin een persoon denkt dat hij door een pad te begaan iets kan bereiken. ‘Ik ga mijn leven iets meer aanpassen aan wat ik voor mezelf als meer authentiek ervaar.’ Het positieve is dus dat daarin al een besef zit van het authentieke waar het werkelijk om gaat en dat er de wens is dat te verwerkelijken. Natuurlijk ken je dat, want dat ben je zelf, hoewel nog niet echt bewust. Als je dat authentieke in bepaalde condities blijft projecteren, merk je dat je niet veel opschiet en zelfs vast komt te zitten. Het is dus het beste om zo snel mogelijk door te hebben wat nu je werkelijke impuls is, je werkelijke verlangen, de werkelijke authenticiteit. Die gaat verder en is dichterbij dan wat je ook maar zou kunnen bedenken. Ga dus in je situatie opnieuw kijken en blijf trouw aan je besef en impuls van het begin. Daarin zit al iets van dat oneindige. Als je bewust blijft bij ‘dat wat meer bij je past’, dan krijg je daarin een bepaalde ontwikkeling waarin de beperkingen verdwijnen en die doorgaat tot de oneindige openheid.
Als dat plaatsvindt, blijkt het leven dat er dan nog is, zich op de beste wijze te ordenen, hoe het ook gaat. Principieel is daar geen zorg meer voor; dus het is vrij.
Als het zelf-zijn zijn eigen aard van vrijheid herkent, wordt niet alleen het zelf-zijn maar daarmee alles bevrijd. Je hele leven komt vrij, je claims op andere mensen komen vrij. Dus je laat de anderen vrij.
Blijf dus bij jezelf als oneindig vrije sfeer. Heel helder. Als je die helder vaststelt, dan is er ook meteen intern het weten: dit is goed.

Soms val ik heel bewust in een diepe slaap. Maar tot nu toe ben ik altijd ‘pats’ weer wakker. Het is een schrikreactie vanuit het fysieke lichaam.

Het is een ik-rest met biologische wortels die in dat bewuste zakken in de diepere slaap ineens gaat opspelen. Dat mechanisme zit niet op het mentale niveau, maar veel dieper. Daar ontstaat ineens het gevoel: nu ga ik eraan.
Vanuit die diepzittende ik-rest komt de wil van ‘ik wil blijven leven’. Op dat niveau zit je dan. Terwijl je wegzakt in een droomloze slaap, ervaar je dat alles gaat wegvallen, dat je zelf wegvalt. Blijkbaar zit daar dan nog zo’n sterke wil ‘ik-wil-leven’ dat die ineens zegt: “Stop.” Op dat diepe niveau is het ik-wil-leven een soort kramp, die zich verzet tegen een verdergaande ontspanning. In zo'n situatie speelt die kramp ineens op.

En als dat niet gebeurt, ga je van de waak- naar de droomtoestand.

Het punt is dat er dan meestal een afsluiting van het bewustzijn is en dan is er verder niets voor je aan de hand. Als dit proces bewust wordt, is er het loslaten van het laatste restje van egospanning. Blijf maar eens bewust bij jezelf als je gaat slapen. En blijf dan maar zweven in de sfeer vóór die reactie. Stel dan maar bewust vast: het is hier zo heerlijk ruim en ontspannen; ik blijf mezelf en dat voelt goed. In die vertrouwde ruimte met dat zelf-zijn zonder vormen kan het proces verder gaan. Dan wordt het steeds duidelijker dat je niet afhankelijk bent van zo'n ik-restje om te blijven voortbestaan. Het zelf-zijn hoeft dus helemaal niet bang te zijn voor de dood, want het is al lang de grote ruimte. Als dat enigszins duidelijk wordt, kun je daarin langer blijven, je nog meer ontspannen en thuis-zijn.

Hoe kun je dat proces van vallen eventjes stopzetten?

Dat is mogelijk door je iets meer bewust te zijn van het ontspanningsproces. “Heerlijk; ik voel alle zwaarte wegvallen; ik voel de diepe ontspanning; ik voel mezelf in die eindeloosheid oplossen; dat is heerlijk, want ik ben allang die ruimte.” Als dat de situatie blijft bepalen, is er geen angst.
Je kunt die angst vergelijken met pleinvrees (agorafobie). Op welke wijze kan iemand daar overheen komen? Natuurlijk kan een gedragstherapie behulpzaam zijn door te wennen aan de ruimte, maar het is de vraag of de angst dan niet andere vormen aanneemt. Er zal een diep vertrouwen moeten komen, bijvoorbeeld door iemand anders die met je meegaat en zegt: “Kom nou maar; je hoeft niet bang te zijn; zie je wel het gaat toch goed.” Alleen als er meer vertrouwen komt, zie je dat er niets is om bang voor te zijn.
Heb dus vertrouwen; het is goed.
Het is en blijft goed, omdat je jezelf bent en blijft.
Hoe duidelijker je je daarvan bewust bent op de meer ijle niveaus, des te beter kan het ook daar verlopen. Als je daar niet bewust bent, kan er ineens een paniek ontstaan die de situatie totaal verstoort. Je ziet dat daar dezelfde processen gelden als op grover niveau. Als je daar helder bewust bent van jezelf, kun je vertrouwen hebben en loslaten. Dat kan zich in je bewuste gevoelssfeer doorzetten, totdat het duidelijk is dat er niets meer is om vast te houden en dat er geen zelf-zijn is die iets zou kunnen en willen vasthouden.

Douwe Tiemersma


*

Mededelingen

Deze Advaita Post komt uit tijdens de retraiteweek op Schiermonnikoog. Daar retraite, bij u thuis kan ook retraite zijn.

Het nieuwe boek is uit - met nog niet uitgegeven gesprekken van Nisargadatta Maharaj uit 1979-1980: De bron van het zijn (ISBN 978 90 77194 07 2, omvang: 162 pag., prijs: € 15,95). Zie voor verdere info en mogelijk om het te bestellen de website:   Nisargadatta Maharaj, De bron van het zijn

We kregen een vraag over de website: “Sedert de website van jullie vernieuwd is, heb ik er moeite mee om erop te geraken.” Wilt u, als u ook problemen met de website hebt, deze doorgeven (secretariaat) Dan proberen we zo snel mogelijk hieraan wat te doen.

*

Nieuw op de website www.advaitacentrum.nl

Teksten van Betrokkenen
Deze zijn opnieuw gerangschikt.