6-22 Als je de uitademing niet tegenhoudt, hoeft er maar één uitademing te zijn

Jaargang 6 nr. 22 (19 december 2005)

Tekst

Uit een gesprek op 10 juni 2005 op Schiermonnikoog (7 Slot)
Ontspanning tot voorbij alle grenzen

Dat er dualiteiten zijn, kun je meteen doorzien, alleen al in het benoemen. Je noemt, bijvoorbeeld, iets zwart, maar dan zie je eigenlijk ook wit. Want anders kun je het niet benoemen.
Zit je nu niet te denken?

Nee. Ja, natuurlijk is het mentaal wat ik zeg. Anders kan ik het niet formuleren.
Het non-duale, ook in zwart en in wit, blijft onuitsprekelijk.

Dankjewel. Zo snel zit je in je ego.

(andere persoon)
Die ontspanning is toch wel erg subtiel, want er is een ik die de ontspanning voelt. Wat doe je dan?
Voor zover jij, als ‘ik’, met het gevoel van ontspanning aan de haal gaat, doe je er goed aan dit meteen te doorzien. Gelukkig doe je dat nu al.

Je gaat daar dus niet in mee.
In het doorzien ben je zelf, als degene die ziet, al vrij van de specifieke hechting. Dat is dus het hogere inzicht. Je doorziet het proces, je stelt vast: het is erg subtiel, en je kunt het loslaten.
Dus, als er een ontspanningsproces is, gaat dit door, totaal, oneindig, als het maar niet wordt tegengehouden. In de uitademing ontstaat er een ontspanning. Als je die niet tegenhoudt, hoeft er maar één uitademing te zijn ...
Dit is hetzelfde als bij de golf in de oefening die we deden. Bij de inademing komt de golf op, een vorm uit de oceaan. Bij de uitademing legt de golf zich neer. Wat overblijft is alleen maar de oceaan.
Dus blijf die oceaan maar, inclusief de golf. Als je helemaal in dat golfje duikt, ontstaat er angst: O wee, ik spat uit elkaar, ik verdwijn. Als je weet hoe het zit, laat je je golfje volledig opgaan in de oceaan.
Zie je dat je er altijd al één mee was? En dat de eenheid nooit werkelijk doorbroken kan worden?

(andere persoon)
Ik had een eenheidservaring. Ik voelde me helemaal één met de natuur, en op dat moment ging ik dus een beetje aan het zweven. Toen ben ik gevallen en heb twee uur moeten rusten.
Als je zo’n eenheidservaring hebt, kan deze doortrokken zijn van helderheid. Je stelt vast dat het prachtig is. Als het bewustzijn in zo’n eenheidservaring niet alleen maar is gefocust op het gevoel van zaligheid, dan is het open. Natuurlijk, je kunt gemakkelijk in dat zalige gevoel opgaan, maar het hoeft niet. Het kan ook open blijven, zodat alles, ook de zintuiglijk waargenomen wereld, aanwezig blijft. Deze vormenwereld is dan niet meer de zware materie die er eerst was, want de vormen blijven verschijnselen in het ene grote geheel. Daarin gaat alles vanzelf. Natuurlijk, de eenheidservaring is ook gelukzaligheid en het is verleidelijk om daar in te blijven. Maar zie, daarin zit nog een beperking. Als alles open is, hoort alles erbij wat zich toont, in dat ene grote geheel. Er zijn geen scheidingen. Je hoeft niet krampachtig op te passen waar je je voeten zet. De hele situatie is open, zodat ook je voeten en de ondergrond inclusief is gegeven. In die inclusieve helderheid gaat alles vanzelf goed.

Soms lukt het helder te blijven, maar dat hangt af van de situatie.
Het oorspronkelijke non-duale is ongeconditioneerd. Het is er. Als dat duidelijk is, dan blijft het, zolang je je niet laat afleiden. Als je je het eenmaal echt hebt gerealiseerd, is het nooit weg, zelfs als je aandacht hebt voor de dingen. Rondom en door de specifieke bewustheid blijft het non-duale.

(andere persoon)
Die stilte is een onnoembare achtergrond. Ik merk op een gegeven moment dat ik de stilte ervaar, maar daarbinnen ervaar ik weer iets wat niet benoembaar is.
Op een gegeven ogenblik veegt Dat ook de laatste notie van ‘ik ervaar’ weg. Dat is onuitsprekelijk.

Het is alsof je ontspannen wandelt of zo.
Nu, laat dat wandelen vanzelf maar verder gaan. Dat is de verdere ontspanning tot voorbij alle grenzen. Dan manifesteert zich werkelijk dat Onuitsprekelijke.

Symposium ‘Zelfmoord. Psychiatrische, filosofische en spirituele aspecten’

Zondag 11 december was in Rotterdam het Symposium over Zelfmoord. Dat zelfmoord een groot maatschappelijk probleem is, is duidelijk. Elk jaar benemen zich in Nederland zo’n 1500, in België zo’n 2500 mensen het leven. Een veelvoud doet een poging daartoe. Iedereen is daarmee wel geconfronteerd. Het symposium ging ten eerste over psychiatrische aspecten van zelfmoord. Daarbij kwam onder andere de autonomie van de suïcidale psychiatrische patiënt ter sprake. Bram Bakker: ‘We laten al te vaak na om onze verantwoordelijkheid te nemen ten aanzien van patiënten, die uit de aard van hun psychische ziekte niet goed in staat zijn hun eigen belangen redelijk in te schatten en te verdedigen.’ Ten tweede waren er de filosofische aspecten. Awee Prins ging, natuurlijk, uit van Heideggers ‘Sein zum Tode’, maar gaf verder vele voorbeelden uit de filosofie van de zelfmoord, van de oude Grieken via Schopenhauer en Dostojewski, Camus en Artaud tot Alvarez. Douwe Tiemersma besprak de zelfmoord in het kader van de algemene menselijke tragiek: het conflict tussen het weten van geluk en de ervaring dat dat niet haalbaar is. De zelfmoord is dan de uiterste consequentie van dit conflict als dit onoplosbaar lijkt. Spirituele aspecten kwamen aan de orde in de lezing van Gerard Lange, vooral naar aanleiding van de transpersoonlijke niveaus in het model van Ken Wilber en van de bijna-dood-ervaringen (BDE). BDE-ervaringen van mensen die een mislukte poging tot zelfmoord deden, liet de benauwdheid die tot zelfmoord dreef, verdwijnen. Douwe Tiemersma liet zien dat een echte oplossing op het niveau van het menselijke conflict niet mogelijk is. Het enige is het loslaten van dit niveau, inclusief de ik-centrering’, waardoor een ruimere sfeer ontstaat waarin geen conflict is. Voorbeelden van deze ruimere kaders zijn het Leven, Bewust-zijn, Overgave door radicalisering van het conflict, Verlangen, Liefde en Zelf-zijn.
De teksten van de lezingen komen op de website. Daar zijn nu de teksten van Awee Prins, Bram Bakker en van Douwe Tiemersma te vinden.

Mededelingen

Per 1 januari 2006 stopt Odile de Westphalen met het secretariaat van Stichting Openheid. Vanaf het begin van de stichting in maart 2000 heeft zij het vele werk met toewijding gedaan. Voor het goede verloop van de activiteiten was zij onmisbaar. We danken haar dan ook bijzonder! Wij zijn blij dat Patricia van Bosse het secretariaatswerk zal voortzetten. Haar adres is Van Alkemadelaan 259, 2597 AH Den Haag; telefoon 070-3282956; e-mail patriciavb@planet.nl.

Voor de korte rest van het kalenderjaar staan er nog een paar bijeenkomsten op het programma. Op woensdag 28 december is er weer een Open Stiltedag (Willie) op het centrum: voor de mensen die tussen Kerst en Oudjaar in stilte willen zijn. Ook op het centrum is er de jaarlijkse Retraite / satsang-dag, 30 december vanaf 10.00 uur (koffie/thee vanaf 9.30 uur). Opgave is niet nodig. Neem zelf brood mee voor de lunch.
In het nieuwe jaar begint alles weer in de tweede week vanaf 9 januari. De Cursus Non-dualiteit tweede semester, met een bespreking van de non-dualiteit in boeddhisme, daoïsme, christendom en islam begint op 13 januari.

Waarschijnlijk heeft u al gezien dat de website zich snel uitbreidt. Onder Advaita Studie>Literatuur is er nu een begin gemaakt met de rubriek Samenvattingen. Een zestal samenvattingen / besprekingen zijn nu opgenomen, van boeken van Nisargadatta Maharaj(Ik ben, Zijn, De Ultieme Werkelijkheid, The Blissfull Life), Jean Klein (Wie ben ik?) en Shankara (Viveka Chudamani). De boeken zijn in de bibliotheek van het Advaita Centrum aanwezig en kunnen worden geleend.
In de rubriek Uit Proza en Poëzie zijn nu teksten geplaatst van Hans Andreus (het ‘onverhoeds onnoemlijke’), Robert Musil (‘de man zonder eigenschappen’) en Guido Gezelle (‘water was het bladtje en het ’t bladje water’).
In de Brieven-rubriek zijn nieuwe brieven opgenomen. Ze gaan over Activisme en zelf-zijn, Zelf-realisatie een lot uit de loterij?, Ervaringen bij het mediteren en Gelukzaligheid.
Dat de brieven worden gepubliceerd blijkt zinnig en nuttig te zijn. We krijgen er positieve reacties op. Privé-verwijzingen gaan er altijd uit en toestemming wordt gevraagd.
Verschillende onderdelen van de website van de Erasmus Universiteit worden nu overgezet op de site van het Advaitacentrum. Van het project Psychotherapie, psychiatrie en non-dualiteit was dit al grotendeels gedaan. In deze rubriek worden nu ook teksten opgenomen in enigszins uitgewerkte vorm van het Symposium Zelfmoord (zie boven). Verder is de rubriek Symposia aangevuld met de gegevens van voorgaande symposia.
Op de website staat onder Uitgeverij en het boek Pranayama een negental Errata: voor degenen die dit boek hebben en gebruiken.
Oproep: We ontvangen graag teksten voor de verschillende rubrieken. Vele lezers stellen ze op prijs.

Een paar jaar lang was er het e-mail tijdschrift Blue Sky met teksten van mensen die bij het Advaita Centrum waren betrokken. Het verschijnen van dit tijdschrift is gestopt, terwijl er toch nog vrij veel wordt geschreven wat voor anderen de moeite van het lezen waard is. In deze rubriek worden de teksten van degenen die bij het centrum zijn betrokken nu opgenomen. Bijdragen kunnen worden gestuurd naar: teksten. Op het centrum is de CD met Advaita Sprookjes van Pia verkrijgbaar.

Nieuw project: 'Werk, management en non-dualiteit'
De laatste tijd kom ik wat meer in aanraking met mensen die in management en organisatie werken en spiritualiteit/non-dualiteit daarin graag laten doorwerken. Ik heb hen beloofd samen een onderzoeksproject te starten. De website is daar belangrijk bij, maar er zal ook een open bijeenkomst komen. 'Management' zal dan in ruime zin worden genomen, zodat het voor iedereen relevant is. Ieder is manager in zijn leven, ook de werknemer. De titel van het project zal daarom, in ieder geval voorlopig, ‘Werk, management en non-dualiteit’ zijn.
Oproep: Neem contact op als u aan dit project op een of ander wijze wilt meedoen (management). Ideeën en teksten ontvangen we ook graag.

Met al de teksten hebt u wat te lezen in de komende vrije dagen. Maar, laat u door het lezen niet afhouden van de stilte. Teksten zijn alleen nuttig als ze door verwijzing inzicht en stilte bevorderen. In stilte kan het gebeuren dat u onder alles uitzakt ...
We wensen elkaar in de donkere tijd veel licht toe. Ik wens ieder het licht toe dat alle duisternis en onwetendheid doorklieft. Dat licht is geen gelegenheidsverlichting, hoe aardig die ook is, want dat licht blijft stralen onafhankelijk van condities.

Douwe Tiemersma