J.J.R. Tolkien (1892-1973)

Tolkien wordt beschouwd als de grondlegger van de moderne fantasy. Zijn legendarische wereld van Midden-aarde, bevolkt door Hobbits, Dwergen, Elfen en Mensen en nog vele andere al dan niet kwaadaardige wezens is een begrip bij miljoenen mensen over de hele wereld. Hij was professor Angelsaksisch aan de universiteit van Oxford. Schrijvers die zijn vorm van verhaalkunst niet zagen zitten hebben hem bekritiseerd, maar de mythische wereld die hij schiep gaat de grenzen van de ratio te boven. In de Ban van de Ring is een onderdeel van het scheppingsverhaal De Silmarillion en beschrijft een periode van de derde Era (3000 jaar). Het is alsof de schrijver een vergrootglas houdt boven zijn scheppingsverhaal, zodat een fragment daaruit helder zichtbaar wordt.
In het volgende citaat uit In de ban van de Ring staan twee magiërs tegenover elkaar: Gandalf en Saruman. Saruman vertegenwoordigt de machtige, uit de Eenheid gevallen mens, die zijn magische krachten voor eigen, hovaardige en zelfzuchtige doeleinden aanwendt. Gandalf is de Verlichte die de verlokkingen van het zwarte magiërschap weerstaat. De eerste houdt de tweede gevangen in een hoge toren en er ontstaat de volgende dialoog tussen hen, o.m. over de 'kleding' die zij dragen.
[K.W.]

*

"Want ik ben Saruman de Wijze, Saruman de Ringmaker, Saruman van Vele Kleuren!"
Ik [Gandalf] keek toen en zag dat zijn kleren, die wit hadden geschenen, dat niet waren, maar uit alle kleuren waren geweven; en wanneer hij zich bewoog schitterden zij en veranderden van glans, zodat het oog werd verbijsterd.
"Ik vond het wit mooier," zei ik.
"Wit!" snierde hij. "Dat is goed om mee te beginnen. Witte stof kan worden geverfd; de witte bladzijde kan worden beschreven en het witte licht kan worden gebroken."
"In welk geval het niet langer wit is," zei ik. "En hij die iets breekt om te zien wat het is, heeft het pad van de wijsheid verlaten."

Uit: In de ban van de Ring, Het Spectrum 2001, gebonden uitgave, p 318.

*