02 - Overgevoelig geworden zintuigen


... Toen ik - zoekende als ik was- op mijn 25ste J. Krishnamurtie 'ontdekte' is het voor mij in een stroomversnelling gegaan. Ik had toentertijd maar één intentie: Ik wilde klaarheid van geest. Ik was toen fysiek en mentaal kerngezond. Toen ik 28 was, viel ik stil met mijn doorvorsingen. Ik besefte dat ik geen zogenaamde 'klare geest' kon wórden, laat staan deze kon maken. Er restte mij niets anders dan gewoon mezelf te zijn. Dus om gewoon de mens te zijn die me als klein kind ook al als vanzelf afging. In die, zeg maar, spirituele onmachtigheid, waarin ik zelfs niet het minste kon verwezenlijken omdat alles toch maar van pure opzet, manipulatie en zelfbedrog getuigde, herkende ik me sterk in wat U.G. Krishnamurti allemaal vorm gaf. Van de (opgetekende) 'vreselijke fysieke pijn' die hij vóór en na het binnengaan van de 'natuurlijke staat' onderging, begreep ik destijds niets. Die (opgetekende) 'ontzettende hoofdpijnen' van J. Krishnamurti vond ik toen ook maar overdreven. 
Nu wil het volgende dat ik - totaal verbaast als ik was - vanaf mijn 29ste ernstige problemen kreeg met geluid. ... Zelfs een geringe hoeveelheid prikkels kan voor mij ondraaglijk worden. Een jaar later werden mijn ogen extreem gevoelig voor lichtprikkels, zowel voor kunst als natuurlicht. En mijn tastzin kreeg het met kleding te verduren. En ondertussen met mijn spirituele onmachtigheid ... 
Op mijn 35ste brak ik op een dag met zelfbetrokkenheid. Daarmee was mijn 'verlichting' een feit. ...
Met de oren en ogen had ik door de prikkels zo veel pijn te verduren dat ik wenste - ik overdrijf niet - doof en blind te worden. Het leken wel open wonden. Bij (prikkel)overbelasting word ik namelijk erg ziek: Totale fysieke en mentale uitputting. Pijn aan de oren, ogen en huid. Duizeligheid. Gevoelloosheid betreffende temperatuur. Impotentie. Ik word letterlijk uitgeschakeld en kom pas na weken weer op krachten. ...
Het vreemde is dat ik geen organische afwijkingen heb. In feite ben ik kerngezond. Mijn ogen, oren en huid zijn prima in orde. En geloof mij, ik ben de hele reguliere gezondheidszorg afgelopen om wat wijzer te worden, inclusief de psychiatrie die er geen psychische oorzaak aan ten grondslag kan leggen en daarom niets met praten of medicijnen kan uitrichten. Niemand heeft ooit van de, toch wel extreme zintuiglijke overgevoeligheid gehoord. ...


Uit het antwoord

Dat er ziekte en pijnen kunnen zijn bij het verdwijnen van de zelfbetrokkenheid, is bekend. Over de oorzaken heb ik nauwelijks iets gehoord of gelezen.
Het is in ieder geval een energetische zaak. Bij het radicale inzicht en de overgave wordt de energetische sfeer erg ijl (daarbij wordt de gevoeligheid veel groter), terwijl er nog allerlei brokken energie kunnen zijn die niet zomaar mee kunnen gaan in die ijlheid en niet zomaar oplossen. Dat is de biologische transformatie. Deze onevenwichtigheid gaat meestal na enige tijd over als er een blijvende 'vestiging in Brahman' is. In bepaalde scholen, bijvoorbeeld het non-dualistische Kashmir Shaivisme, wordt aanbevolen pranayama te blijven doen, juist om die energieën zich gemakkelijker te laten harmoniseren.
Als alles open komt is het vanzelfsprekend dat de gevoeligheid veel en veel groter wordt dan voorheen, ook de gevoeligheid van de externe zintuigen. Bij jou is er blijkbaar een extreme overgevoeligheid van je zintuigen. Bij de extra-factoren zal ook de lichamelijke constitutie een rol spelen, maar de onevenwichtigheid 'in verticale zin' is duidelijk. Wat er precies aan de hand is, kan ik met deze informatie niet zomaar zeggen; wel dat de volgende elementen meespelen.
Je ogen zeggen: niet dat licht van buiten; je oren zeggen: niet dat geluid van buiten, enzovoort. Dat zeg je dus zelf, op biologisch vlak. 
Wat opvalt in je verhaal is de uitdrukking 'spirituele onmachtigheid'. Natuurlijk is die er: niemand kan de 'realisatie' regelen. Als die onmachtigheid er komt, terwijl er geen realisatie is van het 'hoogste zelf' en het biologische niet is getransformeerd, kan er een verlamming op dat biologische niveau ontstaan. Zelf heb ik dat in een periode ook ondervonden. In die toestand is er nog een identiteit met het lichamelijke bestaan, het lichamelijke bestaan dat geen poot meer heeft om op te staan. Dat wordt ontzettend kwetsbaar in alle opzichten. Dan wil je de energieën van buiten tegen houden, een eenzame plaats zoeken die bescherming biedt, het huis blinderen, enzovoort. Vanuit de openheid voor Openheid wordt een lichaam in de oude zin onmogelijk.
Dat is dan ook de gevaarlijke kant van de woorden van U.G. Krishnamurti, waarin jij je herkent, dat het namelijk zou gaan om terug te keren tot een eenvoudige materialiteit. Natuurlijk is heel veel van wat men als spiritualiteit verkoopt een soort opium. Wat toch belangrijk blijft is de concrete zijnservaring van het zelf-zijn dat al aanwezig is op het vlak van het lichamelijke gevoel, maar essentieel alles omvat. Als dit wordt gerealiseerd, is er een identiteit met alles en iedereen. Je bent het licht, je bent het geluid, etc. letterlijk, zonder specifiek centrum. Dan is er geen tweeheid; alles, ook het biologische, is opgegaan in de onuitsprekelijke non-dualiteit.
Op praktisch vlak raad ik je aan eerst terug te keren tot het lichamelijke gevoel van zelf-zijn en dit met behulp van een meditatieve aandacht en ademenergie (pranayama) te versterken. Dit kan spontaan gebeuren zoals het ademen. De ademenergie zorgt op bio-energetisch vlak voor een grotere interne energetische druk en stevigheid die in evenwicht komt met de druk van buiten (licht, geluid, enz.). 
Dan is er de duidelijkheid van inzicht. De lichamelijke sfeer van zelf-zijn blijkt bij nader onderzoek oneindig te zijn. Dus zelf ben je oneindig. Je bent ook het zelf van het licht, het geluid enz. Dat oneindige zelf-zijn blijkt ten slotte overal en nergens te zijn. Er is alleen maar een non-dualiteit.
Het punt is dat elke fase bewust en concreet wordt ervaren, ervaren dus als zelf-ervaring. In de laatstgenoemde fasen is totaal geen activiteit meer van een ik. Dat wordt dan niet als 'onmachtigheid' ervaren, omdat er een zijnservaring is van een zelf-zijn dat alles en niets is. Als er iets plaatsvindt, vindt dit plaats in het grote geheel. Zelf kom je als licht je ogen binnen, als geluid je oren. Voor zover ogen, licht, oren en geluid bestaan, zijn zij ook energieën in het grote geheel zonder scheidingen.

Tot zover nu maar.
Met vriendelijke groet,
Douwe Tiemersma


Oproep:
Als een lezer meer kan zeggen over de lichamelijke overgevoeligheid en de daarmee samengaande pijn in verband met een spirituele weg, zou het fijn zijn hierover iets te horen.

Er is geen tweeheid

als je ontspannen bent
in zelf-bewustzijn
is dat duidelijk.


  • De bron van het zijn

    ‘Wat was mijn toestand, voordat er ervaring was? Wie was er om op deze vraag te antwoorden? … dat Ik dat geen vorm heeft en zichzelf niet kent als ik ben.’

  • Psychotherapie en non-dualiteit

    De psychotherapie en oosterse bevrijdingstradities zoals advaita vedânta en boeddhisme hebben in de laatste jaren een steeds grotere belangstelling voor elkaar gekregen. Ze hebben elk specifieke noties en werkwijzen, maar overlappen elkaar voldoende om een vergelijking mogelijk te maken.
    In dit boek worden diverse westerse psychotherapeutische stromingen en twee bevrijdingswegen die van oorsprong respectievelijk hindoeïstisch (Advaita Vedânta) en boeddhistisch zijn, met elkaar geconfronteerd.

  • Mediteren leren

    Dit boek geeft een handleiding bij het leren mediteren voor beginners en voor de gevorderden die nog eens bij het begin willen beginnen. Het uitgangspunt is de spontane meditatie, die iedereen af en toe heeft. 

  • De ander en ik

    Dit boek bevat de lezingen en enkele andere teksten van het 2e Advaita Symposium over de relatie van 'de ander en ik'. De vragen kwamen aan de orde: Wat is de aard van de ander; in hoeverre of in welke zin verschilt de ander van mij en in hoeverre vormen wij een eenheid? De bespreking van deze vragen kon een verheldering geven van problematieken als ‘de aard van het zelf’, ‘de mogelijkheid van communicatie’ (in hoeverre kunnen wij elkaar begrijpen?), ‘de grondslagen van ons morele gedrag’ en ‘de ander als leraar’.

Boeken

Douwe schreef en redigeerde gedurende zijn leven boeken. Via onze uitgeverij zijn deze nog verkrijgbaar.

Bekijk het aanbod